Asjemenou, waar is de schrikkelseconde gebleven?

In een dag zitten 24 uren, oftewel 1440 minuten of 86.400 seconden. Althans: op een perfect ronde bal die ronddraait in een vacuüm, rond een perfect ronde zon. Maar de werkelijkheid is weerbarstig, grillig en instabiel. Daarom is de rotatie van onze planeet ook een beetje instabiel.

Vertraging: 1,8 milliseconde per eeuw

De aarde draait langzamerhand iets langzamer om haar as, per eeuw ongeveer 1,8 milliseconde. Bijna niets dus, maar een dag wordt daardoor langzamerhand - héél langzamerhand - steeds een ietsiepietsie langer. 600 miljoen jaar geleden duurde een etmaal nog maar 21 uur, in plaats van de huidige 24. Daardoor pasten er toen 400 dagen in een jaar, in plaats van de 365 dagen van vandaag de dag.

De boel moet dus zo nu en dan even gecorrigeerd worden. In 1972 besloten wetenschappers om een schrikkelseconde toe te voegen aan een jaar, om te corrigeren voor een opeenstapeling van 1,8 milliseconden vertraging per eeuw.

Afwijking in je gps

Prima geregeld toch? Daar denken sommige wetenschappers anders over. Die wijzen er bijvoorbeeld op dat de schrikkelseconde lastig is voor gps-apparatuur, die daardoor minder nauwkeurig wordt. Zij zouden liever al die schrikkelseconden opsparen om ooit een keer ineens een heel schrikkeluur toe te voegen.

Hoe het gesteld is met die discussie, en hoe je nu precies berekent hoe lang een seconde duurt, dat hoor je in de nieuwste aflevering van Zimmerman in Space.