Kate Bush doorbreekt het glazen plafond met Wuthering Heights

Het verhaal achter de Top 2000-notering Wuthering Heights is een belangrijk hoofdstuk in de carrière van Kate Bush, die geldt als één van de meest invloedrijke en innovatieve zangeressen van de 20e eeuw. Voordat zij op het wereldtoneel verschijnt, zijn er natuurlijk al talloze vrouwen die vrachtwagenladingen vol met platen verkopen. Al wordt het gros van de liedjes die ze zingen overwegend nog door mannen geschreven. Dat blijft ook lange tijd na de doorbraak van Kate Bush nog het geval. Zelfs sommige popklassiekers die female empowerment toejuichen, zoals Girls Just Want To Have Fun, zijn volledig door mannen geschreven. Aanvankelijk is er dus weinig interesse wanneer een pas 16-jarige Catherine Bush zelfgeschreven liedjes opstuurt naar de hoge heren bij de platenfirma’s.

Volle maan

Pas wanneer een mannelijke muzikant het talent van de piepjonge Kate erkent, merken de plantenbobo’s haar op. De muzikant in kwestie is Pink Floyd-gitarist David Gilmour, die een drie liedjes tellende demo met Bush opneemt. De platenmaatschappij van Pink Floyd, EMI, hapt meteen toe.

Gezien haar jonge leeftijd wordt Bush aangemoedigd om vooral meer liedjes te schrijven voordat ze iets uitbrengt. Tijdens het voorjaar en de zomer van 1977 doet ze met een band wat podiumervaring op. Wanneer Bush in augustus van dat jaar voor het eerst de studio inloopt voor de opnames van haar debuut-elpee The Kick Inside heeft ze bijna 200 demo’s op zak. Een van de laatste nummers die ze schrijft komt tot stand bij volle maan, op 5 maart 1977. Dat is Wuthering Heights, naar de gelijknamig roman van Emily Brontë uit 1847.

Net als in de film

De zangeres komt op het idee om het verhaal van Brontë in liedvorm te gieten door een op Wuthering Heights gebaseerde miniserie van de BBC uit 1967. Daarvan heeft ze op 9-jarige leeftijd enkel de laatste minuten gezien. “Ik had geen idee waar het over ging, totdat iemand het verhaal uitlegde”, zegt ze er in een tv-interview uit 1978 over. “Het is me jaren bijgebleven, waarna ik het boek heb gelezen voor research.” Later erkent ze dat ze het boek tijdens het schrijven van haar liedje nog niet in zijn volledigheid gelezen heeft, maar hooguit enkele passages in haar zoektocht naar goede tekstregels.

De miniserie is nooit meer herhaald, want lange tijd is het bij de BBC gebruikelijk om videobanden te wissen voor hergebruik, waardoor veel historisch beeldmateriaal verloren gegaan is. Enkel zwart-wit kopieën van deze vierdelige boekverfilming zijn bewaard gebleven. In het najaar van 1978 zendt de Britse omroep een nieuwe verfilming uit van Wuthering Heights.

Kate Bush de perfectionist

Nadat Kate Bush erachter komt dat ze naast dezelfde voornaam als het hoofdpersonage uit Wuthering Heights ook dezelfde geboortedatum als Brontë heeft, is ze vastberaden om haar liedversie van de roman als debuutsingle uit te brengen. De platenbaas van EMI staat niet te poppelen om Wuthering Heights te persen. Hij vindt het maar een gek liedje en denkt dat niemand het zal draaien of kopen. Hij wil James And The Cold Gun als eerste single uitbrengen. Om zijn gelijk te bewijzen, geeft hij Bush toch haar zin, in de verwachting dat ze zal bijdraaien als de single flopt.

De single moet op 4 november 1977 verschijnen, maar er komt wederom protest van de dan 19-jarige Kate. Ze vindt de door Gered Mankowitz geschoten hoesfoto niet geschikt voor Wuthering Heights. Ze krijgt opnieuw haar zin en de single, inclusief nieuwe hoesfoto, wordt verplaatst naar 20 januari. In de Spaanstalige landen verschijnt de single wél met de prent van fotograaf Mankowitz.

Sprookjesbos

Ondanks de lage verwachtingen van EMI komt Wuthering Heights in februari 1978 binnen in de Britse Top 40. In mum van tijd staat het lied op nummer 1. Daarmee knalt Kate Bush door het glazen plafond heen, want in de 26-jarige geschiedenis van de hitlijst heeft nog nooit een zangeres op de eerste plek gestaan met een eigen compositie.

Videoclips zijn in die tijd nog een relatieve zeldzaamheid, maar Bush maakt er zelfs twee bij dit nummer. Vooral de eerste, waarin ze in een wit gewaad opkomt uit de mist, is iconisch. In de tweede versie danst ze vrolijk door het bos in een rode jurk. Ook haar optreden in TopPop is onvergetelijk. In mei 1978 verschijnt Bush op de Nederlandse tv in een special ter promotie van haar debuutalbum. Die special wordt opgenomen in de Efteling. In het 2 dagen eerder geopende Spookslot voert zij Wuthering Heights op. Helaas heeft ze haar doorbraakhit na afloop van haar enige tournee in 1979 nooit meer live gezongen.