De keiharde realiteit achter fantastische ruimtemissies

China brengt apparatuur naar de achterkant van de maan. SpaceX lanceert niet alleen aan de lopende band raketten, het bedrijf van miljardair Elon Musk laat ze ook weer landen, zodat ze steeds weer opnieuw gebruikt kunnen worden. En NASA lanceerde eind vorig jaar de geavanceerde James Webb-telescoop, die deze week schitterende plaatjes terugstuurde van de babyjaren van ons heelal.

Geen wonder dat sommige mensen denken: als we dat allemaal kunnen, hoe moeilijk kan het dan zijn om weer mensen op de maan te zetten? En waarom vliegen die vervolgens niet meteen even door naar Mars? Die mensen moeten vooral even luisteren naar de laatste podcast van Zimmerman in Space. Want daarin legt Hens Zimmerman uit hoe ontzettend gecompliceerd het is om zulke ruimtemissies tot een goed einde te brengen.

Door het oog van de naald

Inderdaad, SpaceX laat inmiddels raketten landen alsof ze even een auto inparkeren. Maar de weg naar zulke succesverhalen is geplaveid met mislukkingen. Nog niet zo heel lang geleden was SpaceX op een haartje na failliet, omdat de lanceringen maar bleven mislukken.

Het sleutelwoord waarmee Zimmerman duidelijk maakt hoe ingewikkeld ruimtemissies zijn: systems engineering. Dat staat voor het beheersbaar maken van complexe uitdagingen, waar heel veel mensen bij betrokken zijn.

De meesten van ons hoeven zulke processen niet aan te sturen, maar zijn er vaak wel onderdeel van. Misschien heb je op je werk wel eens meegemaakt hoe een ingewikkeld project totaal uit de rails liep vanwege een gebrek aan aansturing of controle, een gebrek aan visie, de afwezigheid van een kapitein op het schip, of juist te veel kapiteins.

Het wonder van succes

Als je de complexiteit van zo'n project keer duizend doet, krijg je een idee van de schaal en complexiteit van ruimtemissies. Zelfs als de technologie op zich werkt, heb je nog te maken met duizenden dingen die allemaal op hun plek moeten vallen. Alle mensen, projecten en processen moeten samenwerken en samenvallen om dat ene doel te bereiken. Ga er maar aan staan.

Als je daar bij stilstaat, is het eigenlijk niet zo'n wonder dat er nog nooit een mens op Mars heeft gestaan. Sterker nog: eigenlijk is het een mirakel dat er al meer dan vijftig jaar geleden een mens op de maan stond!