OMD beschrijft het ultieme morele dilemma in Enola Gay

In 1980 is Enola Gay de eerste grote hit voor de Britse new waveformatie Orchestral Manoeuvres in the Dark. Ondanks een lichtvoetig klinkende melodie bezingt Andy McCluskey in het nummer hoe het Amerikaanse Superfortress-vliegtuig in 1945 een atoombom op de Japanse stad Hiroshima liet vallen, met 140.000 doden als gevolg.

Moreel dilemma

"Als je bent opgegroeid met verhalen over de Tweede Wereldoorlog, zelf modelvliegtuigjes in elkaar zette en je dan bezig gaat houden met de ethiek van oorlogsvoering, kom je vanzelf uit op Enola Gay", vertelt McCluskey in Top 2000 a gogo. In de minidocumentaire loopt de zanger tussen de oude bommenwerpers in het Imperial War Museum in het Engelse Duxford. "Ik heb veel liedjes geschreven over de oorlog", vertelt hij, "maar ik wil dat mensen begrijpen dat het niets te maken heeft met liefde voor geweld of de dood. Ik vind het morele dilemma fascinerend."

En achter Enola Gay schuilt een van de grootste morele dilemma's uit de moderne geschiedenis: was het Amerikaanse bombardement van Japan gerechtvaardigd? "Als je naar de daad zelf kijkt, was het afschuwelijk om 140.000 mensen om te brengen om er 5 miljoen te redden", zegt de OMD-zanger. "Dat is het ultieme morele dilemma."

Enola Gay is vernoemd naar de bommenwerper die Hiroshima bombardeerde. "De piloot, Paul Tibbets, was er tot aan zijn dood van overtuigd dat hij iets goeds had gedaan. Hij voelde zich duidelijk gerechtvaardigd, want hij vernoemde het vliegtuig zelfs naar zijn moeder", legt McCluskey uit. "Daar komt een regel in de songtekst vandaan: 'Is mother proud of little boy today?' Het verwijst naar Tibbets, zijn moeder, de naam van het vliegtuig en de codenaam van de bom: Little Boy."

Bekijk de aflevering van Top 2000 a gogo hieronder:

Orchestral Manoeuvres in the Dark in de NPO Radio 2 Top 2000

Enola Gay is een van de twee noteringen voor Orchestral Manoeuvres in the Dark in de NPO Radio 2 Top 2000. In 2022 staat het nummer op 1554 in de lijst. De andere notering is voor Joan of Arc (Maid of New Orleans) op 525.