Van obscuur 19e eeuws gedicht tot hitduet voor André Hazes en Paul de Leeuw

Paul de Leeuw heeft een topjaar in 1993. Rond de jaarwisseling staat hij op nummer 1 met de single Vlieg Met Me Mee, een dubbele A-kant Gebabbel, een duet met Willeke Alberti. Kort daarna staat ook Ik Heb Een Euromast van zijn alter ego Bob de Rooy in de top 3. Blijf Bij Mij met Ruth Jacott is die zomer wederom een klapper. De Leeuw is medeverantwoordelijk voor de grootste hit van het jaar. Nadat hij met René Klijn de Yazoo-cover Mr. Blue zingt in zijn show, staat het liedje zes weken op nummer 1. Voor een theatervoorstelling nodigt De Leeuw een aantal artiesten uit om met hem te zingen voor de opnames van de live-cd Plugged. Met André Hazes zingt hij Droomland.

Regenachtige winterdag

De geschiedenis van Droomland gaat heel ver terug — tot 1896 om precies te zijn. Op een regenachtige winterdag in Ohio zit tekstdichter Jessie Hunter Brown aan huis gekluisterd. Binnen een uur schrijft ze het gedicht Beautiful Isle Of Somewhere. De tekst gaat over het hiernamaals, meer specifiek over het Paradijs. Componist John Sylvester Fearis zet de tekst op muziek. De eerste publicatie van het liedje is in 1897, hetzelfde jaar dat Brown in het huwelijksbootje stapt met dominee John E. Pounds. Vanwege het onderwerp wordt het lied in die periode vooral gespeeld bij uitvaarten in de staat Ohio.

Vermoorde president

Beautiful Isle Of Somewhere is in 1901 al zo ingeburgerd als uitvaartlied in Ohio dat het dat jaar gezongen wordt op de begrafenis van de vermoorde Amerikaanse president William McKinley, die in die staat geboren is en daar ook naar zijn laatste rustplaats wordt gebracht. Na een orgelversie van Beethovens Dodensmars wordt het lied tijdens de uitvaart vertolkt door het Euterpean Quartet, bestaande uit vier jonge vrouwen. Dit is de eerste gedocumenteerde uitvoering van het lied. Op de bladmuziek is een afbeelding van McKinley te zien. Vanwege de associatie met de vermoorde president wordt het liedje landelijk populair.

Eerste plaatopname

Ondanks dat je Beautiful Isle Of Somewhere als een soort Candle In The Wind van zijn tijd kan zien, duurt het nog jaren voordat de eerste plaatopname verschijnt. De oudst bekende opname is van de Canadese tenor Harold Jarvis voor platenfirma Victor. Bij concurrent Edison verschijnt een opname op wasrol, gezongen door de destijds populaire Amerikaanse zangers Harry Anthony en James F. Harris. Tot aan de Tweede Wereldoorlog blijft het een geliefd liedje en wordt het opgenomen door bekende artiesten als Bing Crosby, Henry Burr en Gene Autry.

Nederlands-Indië

Het is de opname van Richard Crooks uit 1932 die in ons land enige bekendheid verwerft. De Amsterdamse muziekuitgever J. Poeltuyn denkt dat het liedje ook met een Nederlandse tekst een succes kan worden. Onder de schuilnaam Johnny Ditch maakt hij een vertaling met als titel Droomland, waarbij hij de religieuze referenties hevig afzwakt. De illustratie op de bladmuziekomslag toont een exotisch oord met een verwijzing naar de Nederlandse koloniën. Variétézanger Willy Derby neemt Droomland in 1934 als eerste op. De sentimentele smartlap past hem goed. Derby heeft Nederlands-Indië drie jaar eerder al bezocht voor een tournee.

Waar komt Droomland vandaan?

Hoe Poeltuyn ineens bij het woord Droomland uitkomt, is niet helemaal duidelijk, maar in het eerste kwart van de 20e eeuw komt het woord Dreamland wel opvallend veel voor in Amerikaanse liederen. Het is aannemelijk dat Poeltuyn vanwege zijn muziekkennis met deze liedjes bekend moet zijn geweest. Een van de bekendste hiervan is Meet Me Tonight In Dreamland uit 1909, een romantische walsmelodie met muziek van Leo Friedman en een tekst van Beth Slater Whitson. De bekendste versie van dat lied verschijnt overigens pas veertig jaar later, wanneer Judy Garland het op iconische wijze vertolkt in de speelfilm In The Good Old Summertime.

In de vergetelheid

Na de Tweede Wereldoorlog blijft Droomland een populair lied, mede dankzij de opname van Willy Alberti en Ans Heidendaal uit 1950. Alberti neemt het in 1974 opnieuw in duetvorm op, nu met collega Johnny Jordaan, op een arrangement van Harry de Groot. Dit is de versie waarop De Leeuw en Hazes in 1993 hun uitvoering baseren. Het is dan al een dikke eeuw geleden sinds Jessie Hunter Brown de originele tekst schreef, maar zij is dan allang in de vergetelheid geraakt. Haar naam staat nog maar zelden bij de credits — ook niet op de single van De Leeuw en Hazes. Droomland wordt in 2010 wordt terugvertaald naar het Engels door folkduo Tangarine, onder de titel Dreamland, waarbij Poeltuyn ironisch genoeg als enige auteur vermeld wordt.