Vier 25 jaar Macarena in stijl met de heren van Los Del Rio

Een kwart eeuw nadat de remix van Macarena wereldwijd de hitlijsten aanvoerde, vinden de heren van Los Del Rio dat het wel tijd is voor een feestje. Vanuit een luxueuze villa in Sevilla, waar het liedje naar verluidt geschreven is, wordt het zilveren jubileum gevierd. Niet alleen dat, maar het is ook alweer vijftig jaar geleden dat Los Del Rio zijn debuutalbum De Triana Al Rocio uitbracht, bijgestaan door flamencogitarist Félix De Utrera en pianist Felipe Campuzano. De eerste singles en EP's verschijnen al in 1966.

Van Sevilla naar Venezuela

Antonio Romero-Monge en Rafael Ruíz Perdigones, zoals de leden van Los Del Rio heten, gaan dus al een poosje mee. Aanvankelijk is hun succes vooral lokaal, gezien ze vooral liedjes zingen in de Andalusische rumbaflamencastijl en veelal een ode brengen aan de historische stad Sevilla. Ze worden een van de meest geliefde artiesten in dit segment en vanaf 1986 worden hun albums ook in Venezuela uitgebracht, nadat dat Zuid-Amerikaanse land een enorme economische groei kent. Wanneer Los Del Rio voor een optreden in Caracas is, zijn de heren gefascineerd door de 25-jarige flamencodanseres Diana Patricia Cubillán Herrera.

Hoe Macarena aan haar naam komt

Zanger Antonio Romero-Monge verzint ter plekke een songtekst waarin hij zijn bewondering voor de danseres kenbaar maakt. Later bedenken ze dat de songtekst best wel pakkend is en besluiten bij terugkomst in Spanje het nummer verder uit te werken. Ze vervangen het woord ‘ma’dalena’ door Macarena, als verwijzing naar de gelijknamige historische wijk in Sevilla. Op dat moment hebben ze er immers nog geen idee van dat het liedje wel eens buiten de landsgrenzen zou aanslaan. De melodie lijkt verdacht veel op die van de jazzstandard Tain’t What You Do (It’s The Way That You Do It), dat in 1939 voor het eerst op plaat wordt gezet door Jimmie Lunceford Orchestra.

Eerste hit in Nederland

Los Del Rio neemt Macarena op in Estudio Bola in Sevilla, onder leiding van studio-eigenaar Jésus Bola en percussionist Manuel Soler. Macarena wordt de openingstrack van het album A Mi Me Gusta, waarop ook ontzettend zomerse nummers staan als San Sereni, El Sueño De La Marisma en Tocalo, Tocalo. A Mi Me Gusta is het eerste album van het duo bij de platenfirma Serdisco en die is ervan overtuigd dat Los Del Rio de potentie heeft om een zomerhit te scoren. Het album verschijnt in de VS, Canada, Colombia, Indonesië en Nederland, waar de originele opname van Macarena in 1993 een bescheiden hitje is.

Macarena op een housebeat

Op sommige versies van de single uit 1993, zoals die uit Spanje, Mexico en Ecuador, zijn enkele remixen te vinden. De meest noemenswaardige is de zogenaamde River Re-Mix 103 BPM, gemaakt door de Spaanse dance-acts Fangoria en Big Toxic. Deze remix vormt de basis voor de versie die in 1996 de wereld zal veroveren. De productie lijkt heel erg geënt te zijn op het housenummer Hold Me Back van de Duitse dj Westbam uit 1989, die later nog twee kleine hits heeft in ons land.

Bayside Boys Remix

Zowel de originele versie als de River Re-Mix doen het heel aardig doen in de Amerikaanse Latin-charts en bij dj Johnny Caride van het radiostation Power 96 uit Miami komen er talloze verzoekjes binnen om Macarena te draaien. Op verzoek van zijn bazen laat Caride er een Engelse vertaling van maken door The Bayside Boys. Zij zetten de schaar in de River Re-Mix en Bayside Boy Carlos Alberto DeYarza schrijft een Engelstalige tekst op de melodie. Ze vragen zangeres Carla Vanessa om de tekst in te zingen voor een bescheiden gage. Het resultaat is de Bayside Boys Remix, die in 1996 de wereld overgaat.

Het Macarena-dansje

Na deze knullige eerste videoclip wordt er een tweede versie gemaakt, die veel beroemder is. Dit is de versie waarin een groep danseressen van verschillende etniciteiten synchroon de Macarena dansen. De middelste danseres is Mia Frye, die de choreografie voor haar rekening neemt. Een jaar later is ze te zien als danseres in de videoclip van Alane, van de uit Kameroen afkomstige zanger Wes. Ook dit dansje heeft Mia Frye verzonnen.

Kopie van Los Del Mar

De remix van Macarena is zo’n bizar grote hit dat de coverversies als paddenstoelen uit de grond schieten, net als talloze andere remixen van soortgelijke Spaanstalige zomerhits. De Canadese producer Joe La Greca is er op tijd bij en brengt in 1995 al een cover uit onder de artiestennaam Los Del Mar (Mar betekent ‘zee’, waar Rio ‘rivier’ betekent). Daarmee is Canada het eerste land waar Macarena op nummer 1 staat, in 1995 al, maar dus niet in de versie van Los Del Rio. Deze kopie van Macarena doet het daarnaast opvallend goed in Groot-Brittannië, Frankrijk, Australië en Nieuw-Zeeland. Deze versie staat ook op veel verzamel-cd’s.

Fuck Macarena

De wereld krijgt geen genoeg van Macarena en in Nederland staat de single vier maanden in de top 10. Sommige mensen zijn het nummer tegen het einde van de zomer wel zat. Een van die mensen is de Duits-Amerikaanse artiest Ronnie Lee. Om zijn ongenoegen te uiten, maakt hij er een parodie van in happy-hardcorestijl, genaamd Fuck Macarena. De ironie wil dat deze versie van Macarena, uitgevoerd onder het toepasselijke pseudoniem MC Rage, ook een hit wordt. Begin 1997 staat MC Rage ermee in de Nederlandse top 10.

Kerstversie van de zomerhit

Nu Los Del Rio voor het eerst sinds zijn oprichting, dertig jaar eerder, eindelijk een klapper van jewelste te pakken heeft, willen ze er ook munt uit slaan. Er verschijnen nog meer remixen en er wordt een verzamelalbum uitgebracht met als titel Fiësta Macarena. Omdat er ook een opvolger moet komen, laat het duo een remix maken van hun liedje La Niña (Del Pañuelo Colorado), waarin het refreintje van Macarena verwerkt wordt. Het is alleen in Frankrijk een klein hitje. Om het jaar 1996 af te sluiten, wordt er een kerstversie van Macarena gemaakt, Macarena Christmas, inclusief kerstklokken en fragmenten uit andere kersthits, waaronder White Christmas en Joy To The World. Deze wordt een hit in Nederland.

25 jaar later

In de kwart eeuw sinds Macarena een wereldhit is, probeert het Spaanse duo nog geregeld zijn succes te dupliceren, soms met nieuwe liedjes, dan weer met jubileumremixen van Macarena. Toch lijkt het megasucces van Los Del Rio grotendeels beperkt tot 1996. Nu het 25 jaar geleden is dat iedereen vrolijk het dansje deed, willen Antonio en Rafael, die inmiddels op leeftijd zijn, hun creatie vieren met de allergrootste Macarena-fans. Dit doormiddel van een meet & greet met Los Del Rio in een exclusieve Andalusische villa in Utrera, net buiten Sevilla. Wie een overnachting wil in deze Macarena-villa, inclusief kookles en een optreden van Los Del Rio, kan deze boeken via Airbnb. Hieronder hun nieuwe single.

Foto omslag: persfoto Airbnb