Tom Petty schreef Free Fallin’ om Jeff Lynne aan het lachen te maken

Dankzij songs als American Girl, Breakdown en Listen to her Heart weet Tom Petty in de jaren 70 uit te groeien tot een van de grote Amerikaanse songwriters. Zijn grootste succes behaalt hij echter aan het einde van de eighties als soloartiest, met Free Fallin’.

Miskoop van een keyboard

En dat terwijl Petty Free Fallin’ in eerste instantie helemaal niet als serieuze song schrijft. De Amerikaan vertelt in gesprek met GQ hoe hij wat rommelde met een keyboard dat door zijn technicus en roadie Alan ‘Bugs’ Weidel was gekocht. “Daar maakte ik hem belachelijk om”, zegt Petty.

“Waarom zou je hier je geld aan verspillen? Ik zal nooit op zoiets spelen”, zegt Petty tegen de technicus. Maar Weidel is vasthoudend over het nut van het keyboard, en antwoordt: “Neem hem gewoon mee naar huis. Als je er één nummer mee schrijft, dan heeft ‘ie het geld al terugverdiend.”

Wanneer ELO-frontman Jeff Lynne bij Petty thuis langskomt, besluit hij het keyboard tevoorschijn te halen. “Ik begon er wat op te spelen, en kwam bij een riff terecht, de akkoorden die we nu kennen van Free Fallin’”, legt Petty uit. “Maar er zaten wat meer noten in dan je in de uiteindelijke versie hoort. Jeff zei tegen me: ‘Kan je dat laatste akkoord weglaten, en kijken wat er dan gebeurt?’”

Grappig bedoelde tekst

Met deze meer uitgeklede versie van de riff heeft Petty een mooi rondje aan akkoorden te pakken, legt hij uit. “En vervolgens probeerde ik Jeff gewoon aan het lachen te maken door wat willekeurige zinnen te zingen. Je weet wel, ‘She’s a good girl / Loves her mama / Loves Jesus and America too.’”

Lynne neemt Petty’s songtekst echter bloedserieus, en spoort hem aan om door te gaan. Maar wanneer de zanger bij het refrein terechtkomt, weet hij niet wat hij moet doen. Op dat moment leunt Lynne naar Petty, en zegt hij: “Free Fallin’.” Wanneer Lynne weer naar huis gaat, schrijft Petty dezelfde avond nog de rest van het nummer.

Full Moon Fever

“Er gaat geen dag voorbij zonder dat iemand Free Fallin’ naar me neuriet of zingt”, zegt Petty over het nummer. “Het is de track geworden waar ik het meest bekend om sta, en dat terwijl het uiteindelijk maar dertig minuten van m’n leven kostte om het te schrijven.” Een dag na het schrijven duiken Petty en Lynne de studio al in om Free Fallin’ op te nemen. Het is de eerste track die hij maakt voor zijn solodebuut Full Moon Fever.

Het blijken sowieso vruchtbare dagen te zijn voor de muzikant, want terwijl hij met Lynne wacht tot Free Fallin’ gemixt is, besluit het duo om nog een track te schrijven. Uit die sessie ontstaat I Won’t Back Down, een andere grote hit voor Petty. Op de track wordt hij geholpen door twee Beatles: George Harrison speelt akoestische gitaar, en in de clip is te zien hoe Ringo Starr achter het drumstel plaatsneemt.

Niet goed genoeg

Zowel Free Fallin’ als I Won’t Back Down komen terecht op Full Moon Fever, net als A Face in the Crowd, een andere hit voor Petty. Maar de release van de plaat gaat bijna niet door: wanneer hij Full Moon Fever presenteert aan platenlabel MCA, krijgt de zanger te horen dat het album niet goed genoeg is.

In latere jaren geeft Petty aan dat hij een tijd lang flink uit het veld geslagen is door de afwijzing van MCA. Maar tijdens een etentje met George Harrison en Jeff Lynne herstelt zijn zelfvertrouwen zich. De twee Britten hebben namelijk ook Lenny Waronker, het hoofd van Warner Bros, uitgenodigd. Harrison haalt een akoestische gitaar tevoorschijn en overtuigt Petty om Free Fallin’ te spelen voor de platenbaas.

“Dat is een hit!”, roept Waronker, die stomverbaasd is wanneer Petty uitlegt dat MCA weigert om het uit te brengen. “I’ll fucking put it out”, reageert het Warner-hoofd. Uiteindelijk zal dat niet gebeuren: Petty weet MCA te overtuigen om Full Moon Fever tóch in de winkels te leggen. En met succes: het album wordt maar liefst vijf keer platina in de VS en zes keer in Canada.

Het conflict zorgt echter voor een bittere nasmaak bij Petty, die zijn contract bij MCA uitdient en uiteindelijk alsnog naar Warner Bros overstapt. Daar zou hij tot zijn dood in 2017 zijn platen, waaronder het succesvolle Wildflowers uit 1994 uitbrengen. In de tekst van de titeltrack van Into the Great Wide Open, zijn laatste album voor MCA, deelt Petty nog een sneer uit naar het label.

John Mayer

In 2008 komt Free Fallin’ opnieuw in de spotlights, wanneer John Mayer het nummer covert op zijn livealbum Where the Light Is. Zijn uitvoering, die hij akoestisch speelt in het Nokia Theatre in Los Angeles, groeit uit tot een van de bekendste nummers uit Mayers oeuvre.

Nadat Petty in 2017 op 66-jarige leeftijd overlijdt, brengt Mayer een ode aan de songwriter. “Ik hield van Tom Petty, en ik coverde zijn nummers omdat ik wilde weten hoe het voelde om te vliegen”, schreef de Amerikaan.

Free Fallin’ in de NPO Radio 2 Top 2000

Free Fallin’ is een van de drie noteringen van Tom Petty in de NPO Radio 2 Top 2000. In 2020 staat het nummer op plek 1369 in de lijst. De cover van John Mayer staat nog iets hoger: die versie vinden we terug op 1010.