Jungleland vangt Bruce Springsteen op zijn grootste schaal

Het album Born To Run vormt de laatste kans voor Bruce Springsteen. De Amerikaanse zanger is binnengehaald als enorme belofte op Columbia Records, maar met zijn debuutplaat Greetings From Asbury Park, New Jersey en opvolger The Wild, The Innocent & The E Street Shuffle weet hij niet door te breken. Het label geeft Springsteen nog één keer een budget om een commercieel succesvolle plaat te maken, een kans die hij met beide handen aangrijpt.

Uitgebreide opnames

Opgezadeld met de druk een succesvol album te moeten maken, komt de perfectionistische kant van Springsteen naar voren. De opnames van Born To Run, een plaat met acht nummers, duren in totaal veertien maanden. Naar verluidt is de zanger met alleen de titeltrack al een half jaar bezig.

Maar het perfectionisme van Springsteen betaalt zich uit: Born To Run verandert hem in een ster, en blijft nog altijd een van de meest geliefde platen uit zijn omvangrijke oeuvre. Het titelnummer, maar ook opener Thunder Road, zijn schoolvoorbeelden van het escapisme dat zoveel fans aantrekt in het werk van Springsteen. Een klein Amerikaans dorpje, een auto en een snelweg die zich oneindig ver uit lijkt te strekken: het blijven vaste ingrediënten in zijn songs.

Jungleland: onmiskenbaar episch

En hoewel Born To Run vrijwel uitsluitend uit hoogtepunten bestaat, heeft afsluiter Jungleland een speciaal plekje in het hart van Springsteens aanhang. In de eerste jaren van zijn carrière wordt de zanger vaak met Bob Dylan vergeleken, en Jungleland is een voorbeeld van een track die net zo verhalend is als het werk van de songwriter.

De tekst van het nummer vertelt het verhaal van een naamloze hoofdpersoon, ‘the magic rat’, die met het meisje van zijn dromen probeert te ontsnappen uit een wereld vol bendegeweld. Uiteindelijk moet hij het met de dood bekopen, waarna de wereld gewoon doorgaat: niemand is onder de indruk van de ambulance die wegrijdt, en het meisje doet het licht uit.

Maar het is niet alleen de tekst die Jungleland tot zo’n imposante afsluiter maken. De song begint met een vioolpartij, een zeldzaamheid in het oeuvre van Springsteen. Daarnaast levert pianist Roy Bittan een van de fraaiste partijen in zijn carrière in The E Street Band én kent Jungleland een opzwepende gitaarsolo.

Hoofdrol voor Clarence Clemons

Tussen al dat tekstuele en instrumentale geweld is er één bandlid dat de hoofdrol pakt in Jungleland: Clarence Clemons. Halverwege het nummer speelt ‘the big man’ een iconische solo op zijn saxofoon, die ruim twee minuten lang doorgaat.

Tijdens de opnames hiervan is Springsteen wederom de perfectionist: pas na zestien uur spelen staat de definitieve versie van de saxofoonsolo erop. Clemons zelf is meteen overtuigd van de kracht van zijn partij. “Dat is een van de klassieke saxofoonsolo’s in de geschiedenis van de wereld, als ik zo vrij mag zijn”, zegt hij na de opnames.

Nadat de saxofonist in 2011 overlijdt, duurt het ruim een jaar voordat Springsteen het nummer weer live durft te spelen. Dat gebeurt uiteindelijk bij een optreden in het Zweedse Göteborg. Jake Clemons, de neef van Clarence, is de vervanger op saxofoon in The E Street Band. “This is for the big man”, zegt Springsteen in de aankondiging. Nadat Jake het nummer met de beroemde solo heeft gespeeld, valt Springsteen hem om zijn nek.

Bekijk de beelden hieronder:

Met de titeltrack en het succes van tracks als Thunder Road heeft Springsteen met Born To Run in 1975 eindelijk de erkenning van het grote publiek te pakken. Maar verstopt achter die verzameling bekende tracks is met Jungleland een van dé parels uit het oeuvre van de zanger te vinden.

Bruce Springsteen in de NPO Radio 2 Top 2000

In 2020 is Bruce Springsteen met 23 tracks terug te vinden in de NPO Radio 2 Top 2000. Drie nummers daarvan zijn afkomstig van Born To Run: Jungleland staat op plek 954, Thunder Road op 636 en de titeltrack op 233.

Foto: ANP