Coolio mocht niet vloeken op Gangsta’s Paradise

Gangsta’s Paradise van de op 28 september 2022 overleden rapper Coolio is één van de bestverkochte hiphopnummers aller tijden. De single staat in 1995 in nagenoeg heel Europa op de eerste plek en ook in de VS, Australië en Nieuw-Zeeland voert het nummer wekenlang de hitlijsten aan. In Nederland houden Coolio en gastzanger L.V. het zes weken uit op de hoogste plek, waarna ze van de troon worden gestoten door Ademnood van Linda, Roos & Jessica, dat wordt uitgebracht naar aanleiding van de duizendste aflevering van Goede Tijden, Slechte Tijden.

Voor radioluisteraars is Gangsta’s Paradise in het najaar van 1995 niet de eerste kennismaking met Coolio, want de rapper heeft een jaar eerder al een bescheiden hitje met Fantastic Voyage, een cover van het gelijknamige disconummer van Lakeside uit 1981. Dat is een vrolijk klinkend feestnummer, dat ver verwijderd lijkt van de op dat moment bij Amerikaanse jongeren populaire gangstarap. Maar is dat ook zo?

Bendeoorlog in L.A.

Op het eerste gehoor is Fantastic Voyage niet zo bijzonder in zijn opzet. Rappen over een disconummer deed The Sugarhill Gang immers vijftien jaar eerder al op Rapper’s Delight, de allereerste raphit — en velen volgden in hun voetsporen. Maar wie goed luistert naar de songteksten van Fantastic Voyage, hoort Coolio rappen de onveilige Amerikaanse getto’s.

Zo benoemt hij nadrukkelijk de gewelddadige vete tussen de rivaliserende bendes de Crips en de Bloods in Los Angeles, die in de jaren ’90 meermaals het nieuws haalt, evenals de animositeit tussen rappers aan de Amerikaanse oost- en westkust. In essentie is Fantastic Voyage dus een gangstarapnummer, zij het met een radiovriendelijk karakter. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de producenten van de speelfilm Dangerous Minds bij Coolio aankloppen wanneer ze een rapnummer nodig hebben voor de soundtrack.

Dangerous Minds

De speelfilm Dangerous Minds is gebaseerd op de autobiografie My Posse Don’t Do Homework van voormalig lerares LouAnne Johnson, die in haar boek beschrijft hoe sommige van haar leerlingen in de criminaliteit terechtkomen en zich aanmelden bij bendes. Johnson wordt in Dangerous Minds vertolkt door Michelle Pfeiffer, die in haar doorbraakrol - Scarface uit 1983 - ironisch genoeg de vrouw van een gangster speelt.

Voor Coolio, die opgroeit in de achterbuurten van Compton, is Dangerous Minds bekende materie. Op zijn debuutalbum It Takes A Thief uit 1994 rapt Coolio al uitgebreid over het gangstabestaan, doorgaans over oude hits uit de jaren ’70 en ’80. Voor zijn bijdrage aan Dangerous Minds wil hij iets soortgelijks doen, maar hij heeft geen idee welke oude plaat hij hiervoor uit de kast moet trekken.

Stevie Wonder

De redding komt wanneer zanger Larry Sanders hem een demo stuurt. Sanders, die optreedt onder de artiestennaam L.V., staat bij dezelfde platenfirma als Coolio onder contract en weet dus dat de rapper gevraagd is om een track te maken voor Dangerous Minds. De zanger heeft het idee gevat om het refrein van Stevie Wonders Pastime Paradise, afkomstig van zijn legendarische Songs in the Key of Life, te gebruiken voor een rapnummer, onder de nieuwe titel Gangsta’s Paradise.

Een briljant idee, vindt Coolio, die de tekst van het nummer baseert op het filmscript. Ze maken het nummer af met producer Doug Rasheed. Ze weten dat ze een enorme hit in handen en hoeven alleen nog toestemming van Stevie Wonder te vragen om zijn melodie te gebruiken. Een formaliteit, denken ze, maar wanneer hij Gangsta’s Paradise hoort, reageert Wonder geschokt. Het nummer zit vol scheldwoorden en daar houdt de zanger niet van.

Televisieserie

Coolio en L.V. zijn teleurgesteld dat Stevie Wonder geen toestemming wil geven om Gangsta’s Paradise uit te brengen, en komen de soulzanger tegemoet door de tekst te herschrijven en al het gevloek eruit te halen. Deze opgeschoonde versie wordt wel goedgekeurd door Wonder, en verschijnt als single ter promotie van Dangerous Minds. Hoofdrolspeelster Michelle Pfeiffer verschijnt prominent in de videoclip, die dat najaar veelvuldig wordt gedraaid op de muziekstations.

Gangsta’s Paradise zit ook luid en duidelijk in de filmtrailer. Tijdens de eerste week in de bioscoop is Dangerous Minds de meest bekeken film in de VS. Een week later wordt hij al van de eerste plek gestoten door de verfilming van de videogame Mortal Kombat. Toch is Dangerous Minds succesvol genoeg om er een spin-off van te maken. Een gelijknamige tv-serie is één seizoen lang op de Amerikaanse tv te zien, ook met Gangsta’s Paradise op de soundtrack.

Weg uit het paradijs

In het najaar van 1995 brengt Coolio zijn tweede album uit, vernoemd naar zijn grote filmhit. Die plaat brengt in het daaropvolgende jaar de hits Too Hot (een cover van Kool & The Gang) en 1, 2, 3, 4 (Sumpin’ New) voort. Daarnaast is Coolio in deze periode in twee basketballfilms te horen: Eddie en Space Jam, met respectievelijk de hitsingles All The Way Live (Now) en Hit ‘Em High (The Monstars’ Anthem), een samenwerking met collega’s B Real, LL Cool J, Busta Rhymes en Method Man.

Na de top 10-hit C U When U Get There, uit de zomer van 1997, verdampt het succes van Coolio en is hij vooral in weinig succesvolle films te zien. Hij heeft in 2009 totaal onverwacht nog een enkel hitje net Lady. Van L.V. vernemen we weinig meer, al neemt hij in 1996 nog met "Weird Al" Yankovic een parodieversie van Gangsta’s Paradise op, getiteld Amish Paradise. Dat wordt niet erg gewaardeerd door Coolio, tot grote spijt van Yankovic. Uiteindelijk leggen de twee heren het bij.

Gangsta's Paradise in de NPO Radio 2 Top 2000

Gangsta's Paradise is sinds 2014 een vaste waarde in de NPO Radio 2 Top 2000. Benieuwd hoe het nummer zich door de jaren heeft bewogen door de lijst? Bekijk dan hier de statistieken.