Led Zeppelin snoerde critici in stijl de mond met Rock ‘N’ Roll

De leden van Led Zeppelin hebben een moeizame relatie met critici. Dat begint eigenlijk al bij de release van het debuutalbum in 1969. Zo omschrijft tijdschrift Rolling Stone de nummers op de plaat, die tracks als Good Times Bad Times, Dazed And Confused en Babe I’m Gonna Leave You bevat, als “zwak en fantasieloos”.

Akoestisch album

Die slechte verhoudingen met de pers houden aan, ook na de release van Led Zeppelins tweede en derde album. Bij het publiek is de groep enorm populair: Led Zeppelin II (1969) en III (1970) belanden zowel in Groot-Brittannië als in de VS op de eerste plek, en Led Zeppelin verandert in een van de grootste bands ter wereld.

De pers is echter nog steeds niet overtuigd van het grotendeels akoestische Led Zeppelin III, en schrijft dat de band “niet meer rock & roll” zou zijn – ondanks de stampende openingstrack Immigrant Song. Deze opmerkingen schieten in het verkeerde keelgat bij bandleden Robert Plant en Jimmy Page.

Naamloze plaat

De kritieken zijn dan ook de reden dat de band besluit om het vierde album zonder titel uit te brengen. Op de hoes van het vierde Led Zeppelin-album (die in de volksmond bekend staat als IV of Zoso) is zelfs niet eens de naam van de band of een platenlabel te zien.

“Er werd gezegd dat het professionele zelfmoord zou zijn om het album zo uit te brengen”, zegt Page in 2010 in The Sunday Times. “Maar de realiteit was dat we zulke negatieve kritieken kregen op onze vorige albums. Wanneer een van onze platen uitkwam, was het voor recensenten moeilijk om te beseffen wat ze hoorden zonder het te vergelijken met ons eerdere werk. (…) Een naamloos album leek me het beste antwoord op alle kritieken, want we zagen aan de verkoop van onze albums en de kaartverkoop van de tours hoe de muziek door het publiek ontvangen werd.”

​De hoes van het vierde album van Led Zeppelin.

Het blijkt geen professionele zelfmoord te zijn: het naamloze album, dat Stairway To Heaven als bekendste nummer heeft, wordt nu beschouwd als een van de hoogtepunten in het oeuvre van Led Zeppelin. Spin Magazine omschrijft IV in 2002 nog als “de bekendste hardrockplaat aller tijden” en geeft aan dat Led Zeppelin onbewust het metalgenre heeft uitgevonden met het werk.

Rock ‘N’ Roll

Naast Stairway To Heaven is Rock ‘N’ Roll een van de bekendste nummers van IV. De track vormt jarenlang de opening of de afsluiter van Led Zeppelin-optredens. De track ontstaat organisch tijdens de opnamesessies van Four Sticks, een van de andere nummers op het album.

Tijdens de sessies van Four Sticks raakt John Bonham zo gefrustreerd door een ingewikkelde drumpartij, dat hij plotseling het intro van Little Richards nummer Keep-A-Knockin’ begint te spelen. Page valt in met een gitaarriff in de stijl van Chuck Berry, en binnen een kwartier is de basis van het nummer gelegd.

Plant schrijft de tekst voor het nummer, waarvoor hij geïnspireerd raakt door de critici die schreven dat Led Zeppelin na het derde album geen rock & roll-band meer was. “Ik zat eindelijk in een enorm succesvolle band, en we voelden: it was time for actually kicking ass. We wilden geen intellectueel statement maken, daar hadden we helemaal geen tijd voor, we wilden gewoon alles naar buiten laten stromen”, legt de zanger in 1988 uit in Cream. “Het was een heel dierlijk iets, iets met een helse kracht, wat we aan het doen waren.”

En de critici ten tijde van de release? Die lijken ook overtuigd van de kracht van IV. Rolling Stone en Billboard schrijven positieve recensies over de plaat en Robert Christgau, die te boek staat als een van de meest invloedrijke Amerikaanse muziekjournalisten, omschrijft Rock ‘N’ Roll als “het meest dynamische hardrocknummer in de muziekwereld.”

Led Zeppelin in de NPO Radio 2 Top 2000

In de NPO Radio 2 Top 2000 van 2021 is Led Zeppelin met acht songs vertegenwoordigd. Drie daarvan zijn afkomstig van IV: Rock ‘N’ Roll (1769), Black Dog (1713) en Stairway To Heaven (7).