De roots van Kendrick Lamars Top 2000-notering King Kunta

Nieuw dit jaar op nummer 1650 is King Kunta, dat in 2015 de tweede single is van Lamars veelgeprezen album To Pimp A Butterfly. De plaat in zijn geheel is een regelrecht statement, want Lamar ziet hoe in de Amerikaanse samenleving nog altijd niet iedereen gelijk behandeld wordt. Met name African-Americans, zoals hij zelf, worden benadeeld door vormen van geïnstitutionaliseerd racisme. Hij ziet parallellen met Apartheid tijdens een bezoek aan Zuid-Afrika, waar hij op Robbeneiland de cel aanschouwt waar Nelson Mandela gevangen zat. "Het verhaal van King Kunta is er eentje over worstelingen en opkomen voor waar je in gelooft, ongeacht hoeveel barrières je moet doorbreken en hoeveel vluchtroutes je moet bewandelen", zegt Lamar wanneer de track verschijnt. "Het is iets waarin iedereen zich wel kan vinden."

Stamboom

Maar wie is dan deze King Kunta waarover Kendrick Lamar over rapt? Om te beginnen is het geen koning. Het is niet eens een bestaand figuur. De naam is afgeleid van het fictieve karakter Kunta Kinte, een achttiende-eeuwse slaaf uit de quasihistorische roman Roots: The Saga Of An American Family van Alex Haley. De schrijver van het boek uit 1976 baseert zich hierbij voornamelijk op verhalen van zijn grootmoeder, die haar herkomst terugvoert naar ene Kunta Kinte, die als puber in Gambia gevangen wordt genomen en onder de naam Toby als slaaf verkocht wordt aan een plantagehouder uit de Amerikaanse staat Virginia. Nadat hij vier keer probeert te vluchten, wordt een deel van zijn voet afgesneden door 'slavenjagers', aldus de overleveringen van Haley's oma. Gedurende een museumbezoek in Londen moet Alex Haley terugdenken aan de vertellingen van zijn grootmoeder en besluit hij verder stamboomonderzoek te doen.

Kijkcijferkanon

Haley reist zelfs af naar het West-Afrikaanse geboorteland van zijn vermeende voorouder, waar een lokale 'historicus' hem vertelt over hoe Kunta Kinte’s stam afkomstig zou zijn uit het Koninkrijk Mali en via Mauritanië in Gambia terecht zou zijn gekomen. Het inspirerende verhaal van Kinta Kunte is een onmiddellijke bestseller, ondanks dat de bronnen van Haley in twijfel worden getrokken. Nog geen half jaar na verschijning is Roots, een achtdelige televisieserie gebaseerd op het boek, te zien op de zender ABC, met LeVar Burton in de hoofdrol. De laatste aflevering is nog altijd een van de best bekeken programma’s ooit op de Amerikaanse tv. Een veertien uur durend vervolg, gebaseerd op het laatste deel van het boek, is in 1979 op tv te zien. Burton keert in 1988 terug in de rol van Kunta Kinte in de tv-film Roots: The Gift.

Hommages

Een jonge Kendrick Lamar ziet de serie Roots in zijn jeugd, wanneer het wordt herhaald. Hij vergelijkt zijn eigen opmars van straatschoffie tot wereldster door Kinta Kunte als een vorst voor te stellen. Hij ervaart dat met die beroemdheid ook een grote mate van verantwoordelijkheid gepaard gaat en legt daarom de vinger op de zere plek. Zoals bij hiphop niet ongebruikelijk is, bevat 'King Kunta' een aantal samples (muzikale fragmenten) uit andere liedjes. "Hommages", noemt Lamar het zelf. Ze zijn echter niet even goed te herkennen, omdat ze slim opgeknipt zijn. De opgewekte beat die je gedurende King Kunta hoort, is een drumloop uit het nummer Kung Fu van Curtis Mayfield, afkomstig van zijn album Sweet Exorcist uit 1974.

Annie, are you okay?

De baslijn die gepaard gaat met de beat is geleend uit een totaal ander liedje: Get Nekkid van Mausberg en DJ Quick. Deze track is te vinden op het album Non Fiction uit het jaar 2000. Oplettende luisteraars zal het opvallen dat Lamar in zijn tekst onder meer refereert aan Smooth Criminal van Michael Jackson, Thank You van Jay-Z en The Payback van James Brown. To Pimp A Butterfly wordt in 2016 uitgeroepen tot 'beste rapalbum' en 'album van het jaar' bij de Grammy Awards. Een terechte notering dus in de Top 2000. Dit jaar staan er meer hiphopnummers dan ooit in de lijst. Zo komt niet alleen Kendick Lamar binnen, maar ook Post Malone (Circles, nummer 1001), Outkast (Ms. Jackson, nummer 1902) en The Notorious B.I.G. (Hypnotize, nummer 1946).

I said-a hiphop

Biggie’s aartsrivaal 2Pac stond al met drie nummers in de Top 2000 en die staan er ook dit jaar weer in: Changes, Dear Mama en California Love. De rapper met de meeste nummers in de Top 2000 is Eminem, die maarliefst zeven keer genoteerd staat. Lose Yourself is daarvan de hoogste, op nummer 74. Verder komen we rapclassics tegen van Jay-Z, The Black Eyed Peas, House Of Pain, Kanye West, Run-D.M.C., Beastie Boys en de moeder aller hiphopnummers: Rapper’s Delight van The Sugarhill Gang. Van de Nederlandse garde doen Snelle, De Jeugd Van Tegenwoordig, The Opposites, Typhoon en Lange Frans (zowel met als zonder Baas B.) het goed in de lijst.

Je hoort King Kunta op 26 december tussen 03.00 en 04.00 uur tijdens de Top 2000.

Volg de NPO Radio 2 Top 2000

De beste, leukste en mooiste liedjes ooit hoor je van 25 t/m 31 december in de Top 2000! Je volgt de lijst der lijsten via radio, tv en online. Bekijk de lijst van dit jaar.

Foto omslag: screenshot clip