Hoe een piepjong Arctic Monkeys de grootste hype van Engeland werd

In de week na de release gaan er in thuisland Engeland maar liefst 365.000 exemplaren van debuutalbum Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not over de toonbank. Daarmee hebben de Arctic Monkeys niet alleen de bestverkochte plaat uit de top 20, ze verkopen zelfs meer exemplaren dan de andere 19 artiesten bij elkaar.

De hype rond het debuut van de band uit Sheffield is voor de release van dat debuut al enorm. Dat komt door Beneath the Boardwalk, de verzameling van 18 demo’s die de Arctic Monkeys in hun begindagen opnemen. Op die collectie staan nummers die uiteindelijk ook op het debuutalbum van de band terechtkomen, zoals A Certain Romance, Fake Tales of San Francisco en I Bet You Look Good On The Dancefloor.

In hun beginperiode delen de leden van Arctic Monkeys zelfgebrande cd’s met de Beneath the Boardwalk-verzameling uit. Die worden al snel online verspreid, waardoor er steeds meer buzz begint te ontstaan rond de band uit Sheffield, waarvan de leden op dat moment nog tieners zijn.

I Bet You Look Good on The Dancefloor

De bandleden hebben de platenlabels voor het uitzoeken, maar kiezen uiteindelijk voor het onafhankelijke Domino Records, de thuishaven van Franz Ferdinand. Als voorproefje op debuutalbum Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not brengt Arctic Monkeys in oktober 2005 de single I Bet You Look Good on The Dancefloor uit. De single schiet naar de top van de Britse hitlijsten.

En dat terwijl frontman Alex Turner zich niet bepaald enthousiast uitlaat over die single. “It’s a bit shit”, zegt de zanger rond de release van I Bet You Look Good on The Dancefloor over het nummer. “De tekst slaat nergens op. Het zou een grote hit kunnen worden, maar ik zou het haten om alleen om dat nummer bekend te staan, want het is nogal slecht.” Een deel van Turners voorspelling komt uit: I Bet You Look Good on The Dancefloor wordt inderdaad een grote hit, maar het zal verre van het enige nummer worden waar zijn band om bekendstaat.

“Don’t believe the hype”, zegt Turner in de videoclip van het nummer, verwijzend naar het feit dat de hele muziekwereld zich lijkt te verkneukelen op de release van Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not. Die clip is opgenomen in de stijl van The Old Grey Whistle Test, het Britse muziekprogramma uit de jaren 70 en 80 waarin wereldsterren hun nummers live spelen.

Dat is niet de enige jaren 80-verwijzing, ook de tekst van I Bet You Look Good on The Dancefloor knipoogt meerdere malen naar de eighties. Zo is de zin “Your name isn’t Rio, but I don’t care for sand” een knipoog naar Rio van Duran Duran (“Her name is Rio and she dances on the sand”). Daarnaast zingt Turner “Dancing to electro-pop like a robot from 1984”, verwijzend naar de robot-dansstijl.

Wisselende stijlen

Met Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not weet Arctic Monkeys in de eerste maanden van 2006 de hype meer dan waar te maken. Ook single When The Sun Goes Down is een hit, en nummers als Fake Tales of San Francisco en Dancing Shoes groeien binnen de kortste keren uit tot festivalklassiekers.

Opvolger Favourite Worst Nightmare, en de bijbehorende singles Brianstorm en Fluorescent Adolescent, doet het een jaar later wederom uitstekend. Toch is Arctic Monkeys vastbesloten om zich te blijven ontwikkelen, en neemt de band al snel weer afstand met het springerige rockgeluid van hun doorbraak.

Zo werkt de band op derde album Humbug samen met Queens of the Stone Age-frontman Josh Homme, die een flinke dosis stonerrock toevoegt aan het geluid van Arctic Monkeys. In 2013 is er wederom een koerswijziging, wanneer de groep op het vijfde album AM groots klinkende rocksongs als R U Mine? aflevert. Ook die richting wordt weer snel verruilt voor een ander geluid, wanneer de band op de platen Tranquility Base Hotel & Casino en het in 2022 verschenen The Car onvervalste croonersongs maakt.

Zo is de angst van Alex Turner niet uitgekomen: Arctic Monkeys staat niet alleen maar bekend als de band achter I Bet You Look Good on The Dancefloor, maar juist als een zichzelf constant opnieuw uitvindende hitformatie. En de zanger is in latere jaren minder kritisch op het nummer: zo zegt hij in 2011 dat hij zich niet kan voorstellen om het nummer niet live te spelen. Dat gebeurt dan nog ook regelmatig, waaronder tijdens de opening van de Olympische Spelen in Londen in 2012.

Arctic Monkeys in de NPO Radio 2 Top 2000

I Bet You Look Good on The Dancefloor is een van de zeven noteringen van Arctic Monkeys in de NPO Radio 2 Top 2000. In 2022 staat het nummer op plek 537 in de lijst. Alleen Do I Wanna Know? (184) staat hoger.