Hoe Bob Dylan door zijn eigen fans voor Judas werd uitgemaakt

In ruim zestig jaar heeft Bob Dylan zich nooit laten voorspellen. Telkens als de Nobelprijswinnende songwriter zich comfortabel lijkt te voelen in een nieuwe stijl, wisselt hij compleet van richting. Zo maakt Dylan in 1969 volkomen onverwacht een countryplaat (Nashville Skyline, met onder andere Lay Lady Lay).

Ook in de seventies verrast Dylan. Hij maakt de meest persoonlijke plaat uit zijn oeuvre, Blood on the Tracks, waarop hij in hartverscheurende liedjes als Tangled up in Blue en If You See Her, Say Hello zijn echtscheiding verwerkt.

Vervolgens gaat de Amerikaan via onder andere het verhalende samenwerkingsalbum Desire (met Hurricane erop) wéér een andere kant op: gospel. Dylan bekeert zich en maakt drie religieuze platen, met nummers als Gotta Serve Somebody en Every Grain of Sand, om zich vervolgens op Infidels (1983) weer op de wereldlijke muziek te storten.

De koffiehuizen van Greenwich Village

Maar de allereerste keer dat Dylan op verrassende wijze een nieuwe weg inslaat vindt halverwege de jaren 60 plaats. In eerste instantie breekt de songwriter door in de folkscene van het New Yorkse Greenwich Village, waar songwriters de tijdsgeest samenvatten tijdens optredens in koffiehuizen.

Dylan begint in eerste instantie vooral met covers van traditionele nummers, zoals Man of Constant Sorrow, House of the Rising Sun en Baby, Let Me Follow You Down. Vanaf zijn tweede plaat, The Freewheelin’ Bob Dylan uit 1963, speelt hij vrijwel uitsluitend eigen nummers, die vaak politiek van aard zijn. Zo levert de Amerikaan protestsongs als A Hard Rain’s A-Gonna Fall, Masters of War en Blowin’ in the Wind.

Voor het eerst elektrisch

Na nog twee akoestische protestplaten slaat Dylan in 1965 een nieuwe weg in. Op Bringing It All Back Home, zijn vijfde plaat, horen we de zanger voor het eerst met een stevige rockband als begeleiding, en verruilt hij de protestsongs voor meer abstracte werken. De eerste kant van het album is volledig elektrisch, met songs als Subterranean Homesick Blues (waarmee hij pardoes de videoclip uitvindt) en Maggie’s Farm.

Nog geen half jaar na de release van Bringing It All Back Home is er alweer een nieuwe plaat, Highway 61 Revisited, die vrijwel volledig elektrisch is. In deze periode toert Dylan door de VS, waar hij regelmatig uitgejoeld wordt vanwege de nieuwe richting, maar de heftigste reactie ontvangt hij tijdens een show in het Britse Manchester.

‘Play fucking loud’

Ook in Groot-Brittannië wordt Dylan geconfronteerd met fans die het niet op prijs stellen dat hij steeds meer afstand neemt van zijn status als protestzanger. Op 17 mei 1966 treedt hij op in de Free Trade Hall in Manchester, met een show waarin hij na een akoestische start nummers in zijn nieuwe, ruigere stijl speelt.

Dylan provoceert het publiek nog eens extra door een elektrische versie van een van zijn vroege tracks te spelen, met de introductie: “Dit nummer heet I Don’t Believe You. Het ging ooit op een andere manier, maar nu spelen we hem zo.”

Langzaam maar zeker jaagt Dylan in Manchester een deel van zijn publiek tegen hem in het harnas. Het komt tot een kookpunt wanneer de songwriter op het punt staat om Like A Rolling Stone in te zetten. Vlak voordat hij de eerste noten speelt, wordt er vanuit het publiek “Judas!” geroepen, gevolgd door een groot applaus.

“Ik was erg teleurgesteld door wat ik hoorde”, vertelt Keith Butler, de man die claimt verantwoordelijk te zijn voor de Judas-uitroep. “Maar de laatste druppel was wat hij die geweldige liedjes aandeed, zoals Baby, Let Me Follow You Down en One Too Many Mornings. Ik was emotioneel, en mijn boosheid borrelde steeds meer op.”

Dylan reageert op de belediging door zijn bandleden een duidelijke instructie te geven: “Play fucking loud!” Het resulteert in een legendarische, vlammende uitvoering van Like A Rolling Stone. Bekijk de beelden hieronder:

The 'Royal Albert Hall' Concert

Over het bovenstaande optreden in Manchester is uitgebreid gesproken en geschreven, waarbij in de loop der jaren de misconceptie is ontstaan dat Dylan tijdens de laatste show van de tour, in de Royal Albert Hall in Londen, voor Judas werd uitgemaakt.

De songwriter, nooit te beroerd om voor wat verwarring te zorgen, brengt in 1998 de registratie van de show in Manchester uit 1966 uit als onderdeel van zijn Bootleg Series. En welke titel geeft Dylan de registratie mee? Juist: The "Royal Albert Hall" Concert.

Bob Dylan in de NPO Radio 2 Top 2000

Like A Rolling Stone is in 2022 een van de vijf noteringen voor Bob Dylan in de NPO Radio 2 Top 2000. Het nummer staat op plek 1047 in de lijst.