Track of the Day: Dave Brubeck Quartet - Take Five (#11)

De Track of the Day van vandaag is in meer dan 60 jaar uitgegroeid tot het populairste jazznummer aller tijden en dat ondanks dat de maatvoering het praktisch onmogelijk maakt om er op te dansen.

Dave Brubeck

Dave Brubeck is een Amerikaanse jazzpianist en componist. Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelt hij voor de Amerikaanse troepen. Na de oorlog experimenteert hij met ingewikkelde (Europese) maatsoorten en eigenzinnige composities. Hij begrijpt al vroeg in zijn carriere dat hij een ander soort jazz moet maken om zich te onderscheiden van zijn collega's.

Het is tijdens een Eurazie reis, gesponsord door het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken, dat hij een groepje Turkse straatmuzikanten een traditioneel Turks liedje zag spelen. Het werd gespeeld in 9/8 maat, een maatvoering die in traditionele Oost-Europese muziek vaker wordt gebruikt, maar in Westerse muziek bijna niet voorkomt. Dit zorgt voor de inspiratie om definitief af te stappen van de 4/4 maat die tot dat moment in de jazz wordt gebruikt.

Paul Desmond

Paul Desmond begint pas alt saxofoon te spelen op de universiteit. In zijn eerste jaar wordt hij ook opgeroepen voor militaire dienst, maar hoeft nooit aan het front te dienen. Tijdens zijn diensttijd ontmoet hij Dave Brubeck. Na de oorlog richt Dave Brubeck zijn kwartet op in 1951 en Paul Desmond wordt aangenomen als alt saxofonist. Het kwartet heeft vooral succes bij een jong publiek, waarbij ze vaak ook optreden op Universiteiten. Zoals bijvoorbeeld op hun vermaarde album Jazz at Oberlin College.

Het succes leidt al in 1954 tot een iconische Time Magazine cover met Brubecks hoofd, terwijl het grootste succes nog moet komen.

Dave Brubeck Quartet - Take Five

Succes

Dat komt in 1959, als het album Time Out uit komt. Op dat album staat onder andere het nummer 'Take Five', dat geschreven is door Paul Edmonds. Kenmerkend is de 5/4 maatsoort die het bijna onmogelijk maakt om op het nummer te dansen. Het zorgde daarnaast wel voor de naam van het nummer.

'Take Five' wordt als single uitgebracht in september 1959, maar doet weinig. Het is pas de re-release in 1961 die op nummer 25 komt van de Billboard Hot 100. In Nederland lopen we soms wat achter en zo komt het dat 'Take Five' pas in 1969 in de Top 40 terecht komt en daar de 15e plaats bereikt.

Tijdloos

Het is tekenend voor het tijdloze nummer. In de loop der jaren groeit het uit tot het meest succesvolle jazznummer aller tijden, dat ontelbare keren uitgevoerd wordt en ontelbare keren wordt gecovered.

Paul Desmond overlijdt in 1977 en bij zijn dood gaan de rechten over naar het Amerikaanse Rode Kruis, dat sindsdien jaarlijks ongeveer $100.000 per jaar aan royalties ontvangt.

Tijdens de Zwarte Lijst introduceerden we een nieuw item: Track of the Day, waarbij we het verhaal achter een ZL-plaat vertelden. Dit was zo leuk om te maken en de reacties waren zo positief, dat we hebben besloten de rubriek te continueren. De plaat in kwestie wordt de hele week door onze Rudy gedraaid, doordeweeks bij Zet 'm Op Rudy en in het weekend bij The Real Mackay. Crossmediaal opzeker!