Soul & Jazz Tijdlijn: de 90's
- Nieuws
- Soul & Jazz Tijdlijn: de 90's
Hiphop, Black Men United en neo-soul (van de Soulquarians).
Tijdens de Zwarte Lijst pakken we nog één keer uit met de mooiste zwarte muziek, door jou geselecteerd. En daar doen we hier online nog een schepje bovenop, met een serie over de ontwikkeling van soul, jazz en aanverwante muziek door de jaren heen. We kijken per decennium naar de totstandkoming en veranderingen van de muziekgenres die wij bij NPO Radio 6 omarmen.
<< Tot 1940<< De 40's<< De 50's<< De 60's<< De 70's<< De 80's
|
De 00's >> |
De jaren '90
Wanneer we het over de jaren '90 hebben, borduren we natuurlijk voort op de hiphop en new jack swing die eind jaren '80 zijn ontstaan, maar komen we ook in aanraking met de neo-soul onder leiding van koning D'Angelo, maar ook artiesten als Jamiroquai. Er vinden in de jaren '90 weer veel fusies plaats tussen de genres funk, soul en jazz. R&B wordt opnieuw vanuit een andere hoek leven ingeblazen.
MC Hammer als vader van nieuwe artiesten
MC Hammer komt op in een tijd dat er een fusie ontstaat tussen verschillende stijlen, wat New Jack Swing wordt genoemd, ook wel bekend als 'swingbeat'. De ritmes, samples en productietechniek van hiphop komen samen met het urban-geluid van R&B. Het genre beleeft een kortstondige populariteit, maar is met name begin jaren negentig erg in schwung. MC Hammer, ook niet op zijn achterhoofd gevallen, besluit voor zijn Too Legit To Quit-tournee een aantal beginnende swingbeat-artiesten mee op sleeptouw te nemen. Zodoende zijn er drie acts die het voorprogramma mogen verzorgen: Jodeci, Boyz II Men en TLC. Het is bijna niet voor te stellen dat drie van zulke acts, die uiteindelijk meer bekendheid en een langere houdbaarheidsdatum hebben, in de slipstream van MC Hammer groot zijn geworden.
Lees ook:
>> Hoe Hammer het stokje van de 80's naar de 90's overdroeg
De zwarte Band Aid
Zwarte R&B-zangers die in 1994 níet werden gevraagd, zullen zich achter hun oren hebben gekrabd. Zo'n beetje elke relevante zwarte muzikant participeert in dat jaar namelijk in de soundtrack van Jason's Lyric (6,6 op IMDB). Meer dan 40 (!) zwarte artiesten doen mee aan de zogeheten Black Men United, die samen het nummer 'U Will Know' opnemen. D'Angelo schrijft het nummer en deelnemende artiesten zijn onder andere Tevin Campbell, El DeBarge, Tony Toni Toné. Boyz II Men, Brian McKnight, Usher, Lenny Kravitz, R. Kelly en Keith Sweat. Black Men United wil een misstand adresseren midden jaren negentig. Destijds was moord namelijk de voornaamste doodsoorzaak onder zwarte mannen tussen 15 en 24 jaar, een statistiek waar we in Nederland maar weinig bij kunnen voorstellen. Alle royalties van de track gaan naar liefdadigheidsinstellingen die zich hard maken voor de boodschap van vrede onder de Afro-Amerikaanse bevolking.
Lees ook:
>> Back to the 90's: Black Men United
Jamiroquai als ambassadeur van een schoner milieu
Tegenwoordig heeft Jay Kay een wagenpark om 'u' tegen te zeggen voor de deur staan, maar in 1993 toonde de frontman van Jamiroquai zich nog van zijn meest milieuvriendelijke kant. Want wat kun je als artiest anders dan een heel album uitbrengen waarmee je de problemen van de dag aan de kaak stelt? Zodoende verschijnt in '93 het debuutalbum van Jamiroquai: Emergency On Planet Earth. En zoals de titel van het album al doet vermoeden, luidt de Britse band de noodklok. Met de eerste singles 'When You Gonna Learn' en 'Too Young To Die' gaf de band al aan dat ze bewust zijn van wat er om hen heen gebeurt, maar de titeltrack van het album laat hier geen misverstanden meer over bestaan. Maar als we de tekst ervan nog een goed bekijken en het tegen het licht van de huidige maatschappij houden, dan zie je dat er niet zo heel veel is veranderd. Misschien zou Jamiroquai het nummer nog maar eens uit moeten brengen.
Lees ook:
>> Track of the Day: Jamiroquai - Emergency On Planet Earth (#329)
Soulquarians
Questlove was ter ore gekomen dat D'Angelo bij een optreden van The Roots aanwezig zou zijn in Los Angeles en besloot om die show alleen voor D'Angelo te spelen. De overige Roots-leden snapten er niets van dat Questlove totaal andere ritmesecties speelde; zij wisten niet Questlove één iemand in het publiek wilde imponeren. Maar het sorteerde effect, want D'Angelo kwam na afloop backstage om Questlove de hand te schudden. Ze hielden contact, wisselden ideeën en na een jaar besloten ze om samen aan het tweede album van D'Angelo te werken, waarvan de titel al bekend was: Voodoo.
Dit was wat Questlove altijd gewild had: een verzameling van gelijkgestemde artiesten die een nieuwe sound creëerden en het huidige soul-, R&B- en hiphoplandschap opschudden en in een nieuwe vorm goten, waarbij hij was beïnvloed door The Native Tongues, een samenwerkingsverband van begin jaren negentig tussen Jungle Brothers, A Tribe Called Quest en De La Soul. D'Angelo, Questlove, Dilla en Poyser zaten na een sessie in de studio wat te filosoferen, toen ze erachter kwamen dat ze alle vier Waterman (Aquarius) als sterrenbeeld hebben. Zo ontstond de naam Soulquarians, de officieuze geuzennaam van het collectief, waar ook Mos Def, Jill Scott, Macy Gray, Bilal, DJ Jazzy Jeff, Talib Kweli en Cee-Lo Green tot gerekend mogen worden.
De muziekwereld stond op zijn kop toen vier albums snel achter elkaar werden uitgebracht: Mama's Gun van Erykah Badu, Voodoo van D'Angelo, Things Fall Apart van The Roots en Like Water For Chocolate van Common. Vooral Voodoo ontketende een revolutie. R&B was in de jaren negentig aan een vervlakking onderhevig en de hoogtijdagen van soul en funk uit de jaren zeventig leken verder weg dan ooit. D'Angelo herinterpreteerde het genre dusdanig dat hij al snel tot koning van neo-soul werd uitgeroepen en op zijn golf konden tal van artiesten meesurfen.
Lees ook:
>> Soulquarians: het hoogtepunt van neo-soul
