Pan-Afrikaanse muziek waarin ritmes en muziekstijlen uit een aantal West-Afrikaanse landen met muziek uit zuidelijk Afrika versmelten. Woensdag bij Output webradio
Project
Het project African Abstractions staat onder leiding van de in Utrecht woonachtige drummer, componist en producer Michael Baird (Lusaka/Zambia, 1954). Hij liet zich inspireren door een visioen van een pan-Afrikaanse muziek waarin ritmes en muziekstijlen uit een aantal West-Afrikaanse landen met muziek uit zuidelijk Afrika versmelten. Deze gedachte van synthese staat op gespannen voet met Michael Baird's persoonlijke componeerstijl waarin polyritmische structuren een grote rol spelen en de harmonische ondergrond veel ruimte laat voor in de jazz gewortelde improvisaties. Bij het componeren laat hij zich leiden door de kwaliteiten van de afzonderlijke muzikanten die een bepaald stuk zullen uitvoeren. Geen eenheidsmuziek
In African Abstractions wordt dus niet gestreefd naar een 'Afrikaanse eenheidsmuziek', maar naar een experimenteervorm, waarin een veelheid van muzikale invloeden kan samenkomen. Hierbij gaan de typische kenmerken van een stijl of individuele benadering dus niet verloren. Deze pretentie maakt dit project absoluut uitzonderlijk: pan-Afrikaanse cultuur is in Afrika zelf nauwelijks een thema en uitwisseling op cultureel gebied tussen West-Afrika en zuidelijk Afrika is minimaal. African Abstractions is als een reageervat waarin West-Afrikaanse ritmepatronen een verbinding moeten aangaan met de meer op de jazz georiënteerde Zuid-Afrikaanse stijlen, de complexe Shona-muziek uit Zimbabwe en Europese improvisatiemuziek. Nederland
Het project wordt bevolkt door musici met een zowel geografisch als artistiek zeer uiteenlopende achtergrond. Leider Michael Baird (drums) is afkomstig uit Zambia. Hij verhuisde in de jaren zestig naar Londen en vestigde zich in 1967 in Nederland. Sindsdien is hij hier als jazzmusicus actief en gaat hij als een echte vrijdenker zijn eigen weg zonder bij een bepaalde 'school' aansluiting te zoeken. Terwijl academisch aandoende discussies over de zuivere leer van de vrije improvisatie de Nederlandse jazz soms leken te steriliseren, bleef Michael altijd uitdagende en uitbundig swingende muziek maken. In groepen als Sharp Wood en Utrecht Deep Artment bestaat er een aangename spanning tussen groove-georiënteerde ritmiek en expressieve improvisaties. In welke omgeving hij ook speelt, zijn melodieuze en 'meedenkende' drumstijl is altijd goed herkenbaar. Platenlabel
Naast musicus is Baird producer voor zijn eigen platenlabel SWP-Records, dat inmiddels een kloeke verzameling compilaties van veldopnamen uit het Hugh Tracey archief heeft uitgebracht. Tracey was een uit het voormalige Rhodesië afkomstige etno-musicoloog die tussen de jaren twintig en zestig een enorme hoeveelheid Afrikaanse muziek op locatie heeft opgenomen. Daarnaast heeft SWP-Records zelf ook enkele moderne veldopnamen uit zuidelijk Afrika geproduceerd. Gerenommeerde muzikanten
De percussie is in African Abstractions prominent aanwezig: Kofi Ayivor (conga) is afkomstig uit het oosten van Ghana en lid van de Ewe-stam, die bekend staat om zijn openheid naar andere culturen. In Ghana speelde hij onder meer bij de highlife-band van zanger E.T. Mensah. In de jaren zeventig trad hij toe tot de legendarische afrorock-formatie Osibisa. Verder is hij bekend vanwege zijn samenwerking met David Murray, Alexis Korner, Eddy Grant en Jimmy Cliff. Sinds begin jaren tachtig woont hij in Nederland. Ousmane Seye is een percussievirtuoos (djembe, siko) uit Senegal. In Nederland maakte hij naam als percussionist in de moderne jazzgroep M.O.T. van Steven Kamperman. Zoumana Diarra (gitaar, kora) is afkomstig uit een Malinese griot-familie (traditionele muzikanten). In Mali speelde Diarra in voorbeeldorkesten als de Railband de Bamako en Superbiton de Segou. Omstreeks 1990 vestigde hij zich in Groningen. In Nederland werd zijn talent snel ontdekt, onder meer door musici als Eric Vloeimans, Trijntje Oosterhuis en Jan Kuiper. Rick van Heerden (saxofoons) groeide op in Zimbabwe. In Harare was hij mede-oprichter van Mudzimu, een van de eerste groepen die experimenteerden met mengvormen tussen jazz en traditionele Shona-muziek. Met de Zuid-Afrikaanse zanger/gitarist Louis Mhlanga (Music Meeting 2003!) maakte hij deel uit van The Jazz Survivors. Van Heerden is voorts lid van Michael Baird's groep Cape-Ability, die verschillende malen in Zuid-Afrika op toernee is geweest. Jeroen van Vliet (Fender Rhodes) maakt in de Europese jazz snel naam als creatief begeleider en avontuurlijk solist. Wie hem ooit heeft horen spelen, zal zijn gewaagde, hypergeconcentreerde solo's niet licht vergeten. Van Vliet werkte reeds samen met internationale jazz-sterren als John Zorn, Kenny Wheeler en Charlie Mariano. Gastmuzikant Russell 'Konkie' Halmeyer (steeldrum) tenslotte is afkomstig uit Curaçao, waar hij als twaalfjarige voor het muzikantenbestaan koos. Op de Antillen speelde hij als jongeling al samen met sterren als Paquito d'Rivera en Monty Alexander. In 1993 kwam hij naar Nederland, waar hij als een van de belangrijkste Antilliaanse jazzmuzikanten wordt beschouwd. 20th Music Meeting
African Abstractions speelde tijdens de 20ste Music Meeting. Line-up: Michael Baird drumset, kalimba; Kofi Ayivor percussie: djembé, congas, shekere, cowbell; Ousmane Seye percussie, gongoma; Zoumana Diarra gitaar, kora; Jeroen van Vliet Fender Rhodes, synthesizer; Rick van Heerden alt saxofoon; Russell 'Konkie' Halmeyer steeldrum.tekst: www.musicmeeting.nl