Achter Cloudbusting van Kate Bush schuilt een controversiële wetenschapper

In haar werk refereert Kate Bush graag naar de klassiekers. Zo is Wuthering Heights, haar eerste single uit 1978, gebaseerd op de gelijknamige roman van Emily Bronte uit 1847. In Blow Away (For Bill), afkomstig van Bush' derde album Never For Ever, citeert de zangeres een ander klassiek werk: Shakespeares Othello.

Wilhelm Reich

Voor Cloudbusting, een hit van van haar album Hounds Of Love uit 1985, duikt Bush echter minder ver de geschiedenis in voor haar inspiratie. Ze baseert het nummer op het leven van de controversiële wetenschapper Wilhelm Reich. Bush stuit op zijn verhaal bij het lezen van Book Of Dreams, de in 1973 verschenen autobiografie van Reichs zoon Peter.

Oostenrijker Wilhelm Reich (1897-1957) baart in de jaren 20 van de vorige eeuw opzien met zijn theorieën over de psychologie. Hij gaat in de leer bij Sigmund Freud, en gelooft heilig in de helende kwaliteiten van het orgasme. Reich is dan ook de bedenker van de term 'seksuele revolutie', aangezien hij gelooft dat repressie van seksualiteit tot ziekte kan leiden.

Bovendien is Reich ervan overtuigd dat het opkomende fascisme in deze periode óók een gevolg is van een gebrek aan seksuele vrijheid. Vanwege zijn kritische houding en zijn communistische sympathieën ziet de wetenschapper zich in 1939 gedwongen om de nazi’s te ontvluchten, en komt hij terecht in de Verenigde Staten.

Orgonen en een wolkenbreker

In zijn tijd in Amerika worden Reichs ideeën steeds extremer. Zo begint hij te geloven in UFO's en raakt hij geobsedeerd door orgonen, een mysterieuze energie die zich in de atmosfeer zou begeven. Reich ontwerpt een machine die orgonen moet verzamelen en ze op laten nemen door degene die in het apparaat plaatsneemt.

Reich raakt meer en meer geobsedeerd door de mysterieuze energie, en noemt het landgoed waarop hij woont zelfs Orgonon. De titel Cloudbusting is een verwijzing naar het apparaat, een cloudbuster, dat Reich op het landgoed ontwerpt. Daarmee zou hij negatieve energie uit de lucht kunnen verwijderen door het te laten regenen.

Zijn lidmaatschap van de Communistische Partij in Europa en zijn controversiële ideeën over seksualiteit zorgen ervoor dat Reich in het vizier van de FBI verschijnt. De Amerikaanse politiedienst arresteert hem in 1956, en geeft hem twee jaar gevangenisstraf. In 1957, niet lang voordat hij vrij zou komen, overlijdt Reich.

Verhalende videoclip

In de videoclip van Cloudbusting vertelt Bush het verhaal van Reich en zijn zoon Peter. Acteur Donald Sutherland kruipt in de huid van Wilhelm, terwijl Bush zelf de rol van de zoon voor haar rekening neemt. In het begin van de clip is te zien hoe Sutherland een exemplaar van Book Of Dreams in zijn jaszak heeft. Filmmaker Terry Gilliam (Monty Python, Fear And Loathing In Las Vegas) werkt samen met de zangeres het idee voor het verhaal uit.

In de video is te zien hoe vader en zoon Reich werken aan een mysterieuze machine, de cloudbuster, waarmee ze het willen laten regenen. Terwijl de pogingen voortgaan, wordt Wilhelm gearresteerd. Maar wanneer de politie wegrijdt met de wetenschapper op de achterbank, slaagt zoon Peter er alsnog in om het met de cloudbuster te laten regenen.

Bekijk de clip van Cloudbusting hieronder:

Goedkeuring van Peter Reich

Niet alleen de video van Cloudbusting vertelt het verhaal van Wilhelm en Peter Reich, ook de tekst van het nummer zit vol verwijzingen. Zo noemt Bush in de eerste regel Orgonon, het landgoed waarop Reich leefde, en beschrijft ze later in het nummer hoe de wetenschapper gearresteerd wordt.

Nadat ze het nummer afmaakt, besluit Bush om de goedkeuring te zoeken van Peter Reich, de man wiens boek als inspiratie diende. "Het was belangrijk om op een of andere manier zijn zegen te hebben, aangezien zijn boek me zo ontroerde", vertelt Bush in 1990. "Hij stuurde me een prachtige brief terug. Het was een ongelooflijk gevoel om iets terug aan hem te kunnen geven."

Voor het eerst live

Het zou tot 2014 duren totdat Bush Cloudbusting voor het eerst live zingt. De zangeres speelt dan haar reeks Before The Dawn-optredens, haar eerste shows sinds 1979. Tijdens de serie van 22 optredens (die in een kwartier uitverkocht raken) is Cloudbusting steevast het laatste nummer van de toegift. In 2019 ontdekt een nieuwe generatie de track, wanneer het nummer gebruikt wordt in een aflevering van The Handmaid's Tale​.

Cloudbusting in de NPO Radio 2 Top 2000

In 2022 staat Cloudbusting van Kate Bush op plek 424 in de NPO Radio 2 Top 2000. Het is een van de zes noteringen van Bush in de lijst.