Tammy woonde in de buurt van Tata en kreeg kanker: ‘Dit moet te maken hebben met de omgeving’

Miller is van oorsprong Amerikaans en kwam op haar dertiende in IJmuiden te wonen, waar haar moeders familie vandaan komt. Ze woonde daar zo’n tien jaar. In 2018 kreeg Miller te horen dat zij de ziekte van Kahler heeft. “In principe is het niet te genezen”, vertelt ze. “Het is wel goed te behandelen.”

‘Te jong voor Kahler’

De artsen schrokken van haar diagnose, zegt Miller, die destijds 54 jaar oud was. “Ik ben te jong om de ziekte van Kahler te hebben. Ze hebben meteen een hoge dosis chemo gegeven. Dat was goed tegen de Kahler, maar heeft ook mijn zenuwbaan beschadigd. Daardoor heb ik neuropathie. Ik heb pijn en steken in mijn benen.”

Het is moeilijk te voorspellen hoe lang Miller nog te leven heeft, vertelt ze. “Waarschijnlijk tussen de vijf en zeven jaar.”

Niet erfelijk

Toen Miller de diagnose kreeg, dacht ze eerst aan een erfelijke oorzaak. “Ik dacht: er klopt iets niet aan mijn familie. Mijn stiefvader is overleden aan de ziekte van Kahler. Mijn eerste gedachte was dat mijn stiefvader misschien mijn biologische vader was.”

“Toen ging ik er met mijn moeder over praten. Het bleek niet het geval te zijn. Maar ze zei wel dat mijn tante ook dezelfde ziekte had. Zij was inmiddels overleden, net als mijn stiefvader.”

Vooralsnog lijkt de ziekte van Kahler niet erfelijk te zijn, zo vertelden de doktoren haar. “Toen zag ik in het nieuws de actiegroep Frisse Wind. In dezelfde tijd moest mijn moeder naar een hospice omdat zij longkanker had. Toen dacht ik: dit kan niet kloppen. Dit moet te maken hebben met de omgeving.”

Toch is het nog erg lastig om een oorzakelijk verband aan te tonen tussen de fabriek en verschillende vormen van kanker in de omgeving van Tata Steel. “Het is sowieso moeilijk om te kijken waar de ziekte van Kahler vandaan komt. Maar in mijn geval weet ik bijna zeker dat de fabriek er mee te maken heeft.”

‘Je kon de was niet buiten hangen’

Ook voordat het verband met kanker werd gelegd, had de omgeving last van de fabriek, herinnert Miller zich. “Het stinkt vreselijk in IJmuiden. Mijn moeder moest iedere twee weken de ramen lappen vanwege de roet op de ramen. Ze kon de was ook niet normaal buiten hangen, ze moest dan kijken hoe de wind stond.”

Wrang genoeg was de stiefvader van Miller altijd juist vol bewondering over de staalfabriek. “Ik ging iedere zondag met hem een ritje maken. Dan liet hij de haven zien, de vishal, de schepen en de Hoogovens (vroegere naam van Tata Steel, red.). Hij was er zo gek van. Hij vond het geweldig, die fabriek en de rookpartijen. Ik snapte er helemaal niets van dat mensen in de omgeving het zo fantastisch vonden, die Hoogovens.”

Ondanks haar vermoedens is Miller niet kwaad op de fabriek. “Je kunt niet boos zijn, want je weet niet waar de kanker vandaan komt. Ik heb geen bewijs, helaas.”

GGD-rapport

Instanties zijn tot nu toe terughoudend met het doen van uitspraken over Tata Steel. Bijna niemand wil zich hard uitspreken over de relatie tussen kanker en Tata. De GGD Kennemerland had in rapporten in het verleden wel de relatie met de fabriek gelegd. Toch bleek deze zomer dat de GGD in het meest recente rapport Tata juist nadrukkelijk heeft geschrapt. Dat leidde tot veel ophef.

Na een extern onderzoek bleek dat de naam van Tata terecht was geschrapt, omdat het onderzoek niet had gekeken naar oorzaken van kanker in de regio. Dat leverde weer boze omwonenden op, die stelden dat de industrie zo nooit een keer verantwoordelijk kan worden gehouden.

Vorige week kwam een RIVM-rapport uit, waaruit bleek dat omwonenden van Tata Steel worden blootgesteld aan veel meer schadelijke stoffen dan mensen die ergens anders wonen. De hoeveelheid lood is zelfs zo hoog dat het gevolgen kan hebben voor de gezondheid van omwonenden.

Luister hieronder naar een nieuwe aflevering van Oorlog in je Lichaam:

WNL-podcast Oorlog in je Lichaam

Oorlogsverslaggever Hans Jaap Melissen heeft een tweede seizoen gemaakt van de podcastserie ‘Oorlog in je Lichaam’ voor WNL. Het is een ontroerende, maar ook optimistische 8-delige serie over de ziekte kanker. We horen hoe het nu gaat met zijn vrouw Sigrid die vorig jaar het bericht kreeg dat ze uitgezaaide borstkanker heeft. Ook spreekt hij met presentator Ruud de Wild over zijn darmkanker en de gevolgen daarvan voor zijn leven. En Melissen gaat onder meer langs bij omwonenden van fabrieken en snelwegen die bang zijn dat ze kankerverwekkende lucht inademen. Artsen en onderzoekers plaatsen de verhalen in perspectief.

Geen aflevering missen? Neem nu een abonnement via Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts of een andere podcast-app.