Podcast

Dit wonderlijke astronomische fenomeen zie je terug in een potje honing

foto: pxhere
  1. Nieuwschevron right
  2. Dit wonderlijke astronomische fenomeen zie je terug in een potje honing

Het is bijna te vreemd voor woorden, maar het effect is meetbaar en inmiddels door diverse instrumenten aangetoond: frame dragging. Hens Zimmerman steekt zijn vinger in een pot met honing om uit te leggen wat het is en hoe het werkt.

Frame dragging was al voorspeld door Albert Einstein, en vloeit voort uit zijn eigen Algemene Relativiteitstheorie. Om het goed te kunnen begrijpen, maken we even een kort uitstapje naar zwaartekrachtsgolven, ook al zo’n fenomeen dat Einstein al had voorspeld.

Zwaartekrachtsgolven zijn een soort vervormingen in de ruimtetijd, veroorzaakt door een extreme gebeurtenis als de fusie tussen twee zwarte gaten of neutronensterren. Het bestaan van zulke golven werd pas in 2015 voor het eerst bevestigd, omdat er onregelmatigheden optraden in laserstralen. Hoe dat precies zit, hoor je ook in deze aflevering van Zimmerman in Space.

Meegetrokken door de rotatie

Frame dragging is een vergelijkbare vervorming van de ruimtetijd, maar dan veroorzaakt in de buurt van een zwaar en ronddraaiend object - zoals onze eigen planeet bijvoorbeeld. Terwijl de aarde ronddraait, trekt die de ruimtetijd in de nabijheid mee. Een beetje zoals wanneer je je vinger in een pot honing steekt – en ronddraait: Dan wordt de honing vlak bij je vinger ook meegetrokken. Dit effect treedt op bij elk object met massa dat ronddraait.

De ruimtetijd wordt echter lang niet zo sterk meegetrokken door onze aarde als de honing rond je vinger. Het effect is zelfs zo klein dat het bijna niet te meten is. Maar het bestaat wel degelijk. Hoe we daar achter zijn gekomen hoor je in deze aflevering van Zimmerman in Space.

Ster advertentie
Ster advertentie