Zijn lichtende nachtwolken een teken van klimaatverandering?

Wat wolken betreft zijn dit rare exemplaren, want de wolken die we kennen zitten laag in de atmosfeer: in de troposfeer, ongeveer de onderste 18 kilometer van onze atmosfeer. De lichtende nachtwolken zitten ergens tussen de 65 en 85 kilometer hoogte, in de mesosfeer.

Ze weerkaatsen zonlicht en steken na zonsondergang licht af bij de huis-, tuin- en keukenwolken rond dat tijdstip. Ook hun vorm is anders, als een soort slierterige vezels of ribbels, of als golven in water. Omdat ze ijl zijn, kun je er soms sterren doorheen zien schijnen.

Steeds meer waarnemingen

Wetenschappers bestuderen de lichtende nachtwolken op allerlei manieren, in de hoop te achterhalen of ze een indicatie zijn van door mensen veroorzaakte klimaatverandering. Het aantal waarnemingen van lichtende nachtwolken is de afgelopen decennia namelijk duidelijk toegenomen. De onderzoekers hebben wel een vermoeden welk mechanisme daarachter kan zitten.

De toename in waarnemingen kan komen door de toename van waterdamp en de temperatuur in de hogere lagen van onze atmosfeer. Waterdamp is een broeikasgas en komt door toedoen van de mens in steeds grotere hoeveelheden in de atmosfeer terecht. Ook weten we dat opwarming op het aardoppervlak kan leiden tot extra afkoeling op grotere hoogten. Onder die omstandigheden kunnen lichtende nachtwolken ontstaan.

Hoe dat precies werkt, en of lichtende nachtwolken inderdaad een indicatie van klimaatverandering zijn, daar gaat Hens Zimmerman in zijn podcast dieper op in.