Wish You Were Here opgedragen aan Syd Barrett

Ga er maar aan staan: je hebt net een meesterwerk voltooid, misschien wel het beste album aller tijden, of op zijn minst het meest doordachte conceptalbum tot dan toe, en het gaat wereldwijd ook nog eens miljoenen keren over de toonbank, waardoor je naam en reputatie definitief gevestigd zijn. Dan moet er natuurlijk een opvolger komen en je hebt geen idee waar je moet beginnen. Dat is wat er gebeurt nadat Pink Floyd in 1973 The Dark Side Of The Moon uitbrengt, waarvan de platenhoes minstens net zo iconisch is als de nummers die op die elpee staan. De schaduwzijde van het immense succes, waar The Dark Side Of The Moon in grote mate aan bijdraagt, is voelbaar bij de bandleden van Pink Floyd. Roger Waters voelt dat de onderlinge vriendschappen aan het vertroebelen zijn en hij verwijt met name de platenbazen hebzucht en kortzichtigheid. Dat wordt in 1975 een van de centrale thema’s van de opvolger van The Dark Side Of The Moon, dat de titel Wish You Were Here meekrijgt.

Kameraadschap

Pink Floyd bijt vooral van zich af op de nummers ‘Welcome To The Machine’ en ‘Have A Cigar’, die nota bene als eerste single van het album verschijnen. Samen met het titelnummer worden ze geflankeerd door het uit negen delen bestaande ‘Shine On You Crazy Diamond’, waarvan de opname op de elpee wordt opgesplitst in twee stukken. De volledige speelduur van 26 minuten wordt voor de singleversie teruggeknipt tot knap vier minuten. Ook op latere verzamelalbums van Pink Floyd wordt vaak de schaar in de compositie gezet, zij het minder heftig dan op de single. Het nummer gaat, net als ‘Wish You Were Here’, over voormalig frontman Syd Barrett, tevens medeoprichter van Pink Floyd. Hij wordt nog voor het verschijnen van het tweede album A Saucerful Of Secrets uit de groep gezet en vervangen door David Gilmour. Dit vanwege zijn onvoorspelbare gedrag, dat wordt toegeschreven aan zowel een psychische aandoening als zijn overmatige drugsgebruik, met name lsd. Toch wordt zijn aanwezigheid en kameraadschap gemist.

Onherkenbaar

Vanaf 1972 verdwijnt Syd Barrett voorgoed uit de muziekbusiness en lijdt tot aan zijn dood in 2006 een teruggetrokken bestaan. Desondanks verliest hij zijn maatjes van Pink Floyd niet helemaal uit het oog. Geheel onverwacht loopt hij op 5 juni 1975 de Abbey Road Studios in Londen binnen, op de dag dat Gilmour de songtekst van ‘Shine On You Crazy Diamond’ gaat inzingen. Barrett staat stil in een hoekje van de studio voor zich uit te kijken, maar wordt door niemand herkend, omdat de muzikant zijn hele hoofd kaalgeschoren heeft en tientallen kilo’s is aangekomen sinds ze hem voor het laatst zagen. Pas na driekwartier herkent Gilmour de zanger die hij zeven jaar daarvoor vervangen heeft. Waters is tot tranen geroerd wanneer hij ziet hoe slecht zijn oude kompaan eraan toe is. Wanneer ze hem vragen wat Barrett van ‘Shine On You Crazy Diamond’ vindt, is het voormalige Pink Floyd-lid niet bijster enthousiast. “Een beetje ouderwets”, is zijn oordeel.

Twaalf snaren

Mede vanwege zijn eenvoud vindt Gilmour ‘Wish You Were Here’ een van de beste nummers die Pink Floyd ooit gemaakt heeft. Het is ook een van de zeldzame gevallen waar Gilmour en Waters een nummer samen hebben geschreven. Gilmour begint met een riedeltje op zijn pas gekocht 12-string gitaar en Waters vindt het prachtig en borduurt er samen met hem op verder. Jaren na dato geeft Gilmour toe dat zijn gitaarspel in het intro van ‘Wish You Were Here’ niet tot zijn beste werk behoort. “Iedere keer als ik de originele opname van ‘Wish You Were Here’ hoor, denk ik: God, ik had echt iets beter mijn best moeten doen”, erkent hij. “Maar het idee was dat er een gitaar op de radio te horen was en dat een jongetje op zijn kamer met zijn eigen gitaar meespeelt.”

Olympisch goud

‘Wish You Were Here’ staat al sinds 2009 onafgebroken bij de bovenste tien van de Top 2000 en ook in 2006 glipte de rocksong al een keertje de top 10 binnen. Daarmee is het al jaren het populairste nummer van Pink Floyd onder Top 2000-luisteraars, al staan ‘Comfortably Numb’, ‘Shine On You Crazy Diamond’ en ‘Another Brick In The Wall’ doorgaans ook bij de bovenste honderd genoteerd en zijn dus allemaal op Oudejaarsdag te horen. ‘Wish You Were Here’ is overigens nooit een hit geweest, zoals bij zoveel klassiekers van Pink Floyd het geval is, maar toch bereikt het in 2012 kortstondig de Britse hitlijst, nadat drummer Nick Mason het nummer live vertolkt tijdens de slotceremonie van de Olympische Spelen in Londen, bijgestaan door Ed Sheeran en Mike Rutherford van Genesis en Mike + The Mechanics.

Foto omslag: Bullet-Ray