Spirtueel jazz-grootheid Pharoah Sanders (81) overleden

Aanvankelijk speelde hij in de band van John Coltrane, Alice Coltrane, Gary Bartz en menig andere jazz-grootheid, zelf spoorde Sanders op zijn beurt zijn band en sessiemuzikanten aan om allerlei ongewone instrumenten mee de studio in te nemen. Sanders jodelde, skatte, en schreeuwde intussen zijn albums naar ongekende structuren en progressies, maar zijn grootste vingerafdruk op het instrument waarmee hij versmolt in zijn muziek, bleek zijn overstuurde sax-spel. Sanders’ composities bevatten de kernachtige kracht van een goede melodie, mantra-achtige herhalingen en langzame opbouwen tot een vaak dissonante climax waarin alles samensmolt. Om vervolgens weer alle losse onderdelen als een veertje op de grond te doen landen. Het enige limiet bleek de lengte van de mastertape.

The Creator Has A Master Plan, Love Is Everywhere en Astral Traveling behoren al decennia tot de prototypen van de spirituele jazz, maar ook op late leeftijd leverde Sanders samen met Floating Points en het Londense symfonie-orkest een meesterwerk af: het prachtig meanderende Promises uit 2021. Zelfs dit album bleek nog geen zwanenzang: afgelopen augustus gaf Sanders nog een prachtig en uniek optreden op het We Out Here festival in Engeland. Wij denken deze dagen terug aan de momenten waarop Sanders met enkel zijn improvisaties, stemgeluid, of betoverende composities een publiek in complete verbinding kon brengen, tot inzichten bracht of naar hogere hoogten tilde. Love Is Everywhere, maar het bleek in bijzonder hoge mate aanwezig in de klanken van Pharoah Sanders.

Bekijk en beluister hier enkele opnamen die de NPO van Pharoah Sanders maakte. Bijvoorbeeld een radio-uitzending van Nick Vollebregt’s Jazz- en Eetcafé in 1987 of deze registratie van een prachtige live-show op North Sea Jazz 2014:

Meer soul en jazz

Luister voor meer soul, jazz, funk en disco elke zaterdag naar de NPO Radio 2 Soul Night van 18.00 tot 06.00 uur en het themakanaal NPO Radio 2 Soul & Jazz