'Smoke On The Water'

De tekst van het nummer 'Smoke On The Water' beschrijft zin voor zin de gebeurtenissen op de avond 4 december 1971 in Montreux, de stad waar Deep Purple op dat moment aanwezig is voor de opnames van het album Machine Head, dat een ware classic zou worden. Een uitleg van de gebeurtenissen aan de hand van de songtekst:

Hepatitis

We all came out to Montreux
On a lake Geneva shoreline

In december 1971 trekt Deep Purple naar Zwitserland om opnames te maken voor de opvolger van het album Fireball, dat eerder dat jaar verschijnt. Zanger Ian Gillan heeft hepatitis opgelopen, waardoor veel concerten geannuleerd worden, maar hij besluit toch mee te reizen naar Montreux. De opnames moeten plaatsvinden in Casino Montreux, tijdens de jaarlijkse winterrenovaties daar.

Studio van de Stones

To make records with a mobile
We didn't have much time

Deze zinnen beschrijven de korte tijdspanne waarin Deep Purple het album op moest nemen, zestien dagen, van 6 tot en met 21 december. De 'mobile' waar naar verwezen wordt in de tekst, is de mobiele opnamestudio van The Rolling Stones, die eerder gebruikt is voor de opnames van Sticky Fingers en de derde en vierde elpee van Led Zeppelin.

Geliefd onder muzikanten

Frank Zappa and the Mothers
Were at the best place around

Frank Zappa treedt op 4 december met zijn band The Mothers Of Invention op in het Montreux Casino, waar ook jaarlijks het fameuze Montreux Jazz Festival gehouden wordt. Veel rockbands treden er destijds op, waaronder Pink Floyd, Led Zeppelin, Black Sabbath en eerder dat jaar nog Deep Purple zelf.

Plafondbekleding

Till some stupid with a flare gun
He burned the place to the ground

Gedurende het optreden van Zappa in het Montreuz Casino, aan het begin van Don Prestons synthesizersolo in 'King Kong', vuurt iemand in het publiek een alarmpistool af waardoor de rieten plafondbekleding vlam vat. Het hele casino brandt tot de grond toe af.

Waanzinnig gedroomd

Smoke on the water, and fire in the sky
Smoke on the water

De bandleden van Deep Purple zien de brand en de grote hoevelheid rook vanuit hun hotel, aan de overkant van het meer van Genève. Bassist Roger Glover komt een paar dagen later met de zin "smoke on the water" op de proppen, nadat hij ontwaakt uit een droom.

Geschreeuw

They burned down the gambling house
It died with an awful sound

"Het was zonder twijfel de grootste brand die ik ooit gezien heb, want het was een enorm gebouw", zegt Glover later over de brand. Het Casino Montreux wordt opnieuw opgebouwd. De 'awful sound' verwijst naar het geschreeuw in het pand wanneer het publiek het gebouw verlaat.

Vrijwillige brandweer

Funky Claude was running in and out
Pulling kids from the ground

Funky Claude die hier genoemd wordt, is de oprichter van Casino Montreux, Claude Nobs. Hij was ooit lid van de vrijwillige brandweer en helpt de aanwezige jongeren in het brandende gebouw veilig buiten te komen. Het album Machine Head is aan hem opgedragen. Hij overlijdt in januari 2013, nadat hij door een ski-ongeluk in coma is geraakt.

Vervangende ruimte

When it all was over
We had to find another place

Na het afbranden van Casino Montreux is Deep Purple genoodzaakt om een andere ruimte te vinden om het album op te nemen. Nobs raadt het theater Pavilion aan, waar de band de muziek opneemt voor het zojuist gecomponeerde instrumentale nummer 'Title No. 1'. Dit zou later 'Smoke In The Water' worden.

Geluidsoverlast

But Swiss time was running out
It seemed that we would lose the race

De onwonenden van het Pavilion zijn niet zo blij met de komst van Deep Purple, vanwege de geluidsoverlast. Als de politie eraan te pas komt, moet de band wederom verkassen. Het duurt een week voordat Deep Purple een andere locatie heeft gevonden, met amper tijd de plaat te voltooien.

Benefietsingle

Smoke on the water, and fire in the sky
Smoke on the water

Even een fast forward naar 1989: een groep succesvolle rockmuzikanten neemt een benefietversie van 'Smoke On The Water' op voor de slachtoffers van de aardbeving in Armenië, een jaar daarvoor. Onder de artiesten bevinden zich onder meer Bryan Adams en leden van Pink Floyd, Yes, Black Sabbath, Led Zeppelin en Queen.

Geen gasten

We ended up at the Grand Hotel
It was empty, cold, and bare

Terug naar december 1971 in Montreux: De uiteindelijke vervangende locatie voor de opnames van Machine Head is het Grand Hotel, waar de rest van het album wordt opgenomen. Deep Purple kan in het hotel terecht omdat er nauwelijks mensen te gast zijn.

Nogal omslachtig

But with the Rolling truck Stones thing just outside
Makin' our music there

Alle muziek wordt opgenomen met de apparatuur in de mobiele studio van de Stones. De bedrading loopt via de kelder, toiletten, balkonnen en lege kamers naar de ruimte waar de band aan het opnemen is. Dit blijkt zo omslachtig, dat de bandleden de opnames pas achteraf terugluisteren.

Matrassen tegen de muur

With a few red lights and a few old beds
We made a place to stay

Om de ruimte waarin Deep Purple de nummers speelt te isoleren (zodat omstanders geen last van het geluid hebben), worden matrassen gebruikt. Het rode licht dat aangaat, is om aan te geven wanneer de opnames gestart zijn en eindigen.

Een grote hit

No matter what we get out of this
I know, I know we'll never forget

Het voltooide album verschijnt in het voorjaar van 1972. 'Never Before' is aanvankelijk de enige single en maakt weinig impact. Een jaar later verschijnt pas de tweede single, 'Smoke On The Water', met een liveversie op de B-kant, ter promotie van het livealbum Made In Japan. In Nederland bereikt de single de elfde plek. In de VS komt de single tot nummer 4.

Gezellig naast Freddie

Smoke on the water, and fire in the sky
Smoke on the water

Bij het meer van Genève heeft lange tijd een beeld behorend bij 'Smoke On The Water' gestaan, pal naast een beeld van Queen-zanger Freddie Mercury. Een foto van Mercury's evenbeeld aan het meer wordt in 1995 gebruikt voor Queens album Made In Heaven. Ook in de Top 2000 staan Deep Purple en Queen nooit verder bij elkaar vandaan.