Sam Cooke

Kerkkoor

Sam Cooke wordt op 22 januari 1931 als Samuel Cook geboren in Clarksdale, Mississippi. Hij is één van de in totaal acht kinderen van het domineesechtpaar Charles en Anne Mae Cook. Twee jaar na de geboorte van Sam verhuist de familie Cook naar Chicago. Daar start Sam zijn zangcarrière in het kerkkoor van zijn ouders. Samen met zijn broertjes en zusjes zingt hij als The Singing Children diverse kerkelijke en andere religieuze liedjes. In zijn tienertijd zingt Sam in diverse gospelgroepen, waaronder de The Teen Highway QC’s.

Grenzen

In 1950 wordt Sam gevraagd zanger te worden bij The Soul Stirrers, één van de belangrijkste Amerikaanse gospelgroepen uit die jaren. Al snel wordt Sam de nieuwe leadzanger van The Soul Stirrers en ontwikkelt hij een onnavolgbare zangstijl. Onder zijn leiding hebben The Soul Stirrers veel succes met gospelliedjes als 'Peace In The Valley' en 'Jesus Paid The Debt'. Maar Sam wil zijn grenzen verleggen. Hij wil een groter publiek bereiken en neemt onder het pseudoniem Dale Cook het popliedje 'Lovable' op. Maar zijn karakteristieke stemgeluid verraadt hem. Iedereen hoort dat Dale Cook in werkelijkheid Sam Cook is, óók de platenbaas en de leden van The Soul Stirrers. Zij zijn niet blij met deze soloactie van Sam. Uiteindelijk verlaat Sam de groep en tekent hij een solocontract bij een andere platenmaatschappij, Keen Records. Ook voegt hij aan zijn achternaam de letter ‘e’ toe.

B-kantje

Via Keen Records brengt Sam Cooke in 1957 een eigen versie van George Gershwin’s Summertime op single uit. Op het B-kantje van de single staat 'You Send Me', een soulliedje dat hij zelf heeft geschreven. En zoals dat in die tijd wel vaker voorkomt, wordt het B-kantje populairder dan de A-kant. Binnen de kortste keren staat 'You Send Me' op de eerste plaats van de Amerikaanse zwarte rhythm & blues lijsten. Maar ook in de door blanke artiesten gedomineerde Billboard HOT 100 hitlijst bereikt het liedje de eerste plaats. You Send Me is de eerste uit een lange serie van hits die veelal door Sam zelf zijn geschreven waaronder grote successen als 'Only Sixteen', 'Cupid' en 'Wonderful World'.

Leed

In 1961 start Sam samen met zijn producer J.W. ‘Alex’ Alexander en manager Roy Crain een eigen platenmaatschappij, SAR Records (Sam, Alex, Roy). Sam contracteert artiesten als Bobby Womack, Billy Preston en zijn oude ‘wapenbroeders’ The Soul Stirrers. Ondertussen blijft hij als zanger uiterst succesvol met grote hits als 'Chain Gang', 'Twistin’ The Night Away', 'Another Saturday Night' en 'Bring It On Home To Me', de laatste opgenomen met in het achtergrondkoortje een jonge Lou Rawls. Ook zet Sam zich actief in voor gelijke burgerrechten voor alle Amerikanen. Hij is fel gekant tegen iedere vorm van racisme of apartheid. In 1963 wordt Sam getroffen door groot leed wanneer zijn zoontje van anderhalf jaar verdrinkt in de vijver voor zijn huis. Sam probeert zijn verdriet te verwerken door veel op te treden. Zijn huwelijk komt zwaar onder druk te staan.

Raadsel

Op 11 december 1964 huurt Sam Cooke een kamer in een hotel in Los Angeles. Hij wordt vergezeld door een dame die niet zijn vrouw is. Wat zich die avond precies afspeelt, blijft tot op de dag van vandaag een raadsel. Het meest waarschijnlijk klinkende verhaal is dat de bewuste dame Sam’s geld en kleding steelt, waarna de woedende en grotendeels ontklede zanger verhaal probeert te halen bij de vrouwelijke hotelmanager. Die voelt zich dermate door Sam bedreigd dat zij hem uit zelfverdediging neerschiet. ‘You shot me, lady’, weet de verbaasde zanger nog uit te brengen voordat hij overlijdt aan zijn verwondingen. De dan 33-jarige Sam Cooke  laat een vrouw en dochtertje achter. Zijn weduwe trouwt later met Sam’s vriend Bobby Womack; Sam’s dochter Linda treedt in het huwelijk met diens broer Cecil Womack waarna zij als Womack & Womack in de jaren ’80  en ’90 een aantal grote hits weten te scoren.

President

Na zijn dood worden veel van Sam’s liedjes opgenomen door beroemde artiesten als Aretha Franklin, Tina Turner, Diana Ross, Otis Redding, Rod Stewart, John Lennon en Paul McCartney. Sommige scoren er zelfs grote hits mee, zoals Cat Stevens met Another Saturday Night, The Animals met 'Bring It On Home To Me' en Herman’s Hermits met 'Wonderful World'. Ook zelf weet Sam jaren na zijn dood nog postuum hits te scoren. Zoals in 1986 wanneer hij een postume wereldhit scoort met 'Wonderful World' dat wordt gebruikt in een tv-commercial van spijkerbroekenfabrikant Levi’s. In Nederland behaalt Sam met Wonderful World zelfs de eerste plaats. In 2008 wordt Sam’s liedje 'A Change Is Gonna Come' gebruikt tijdens de verkiezingscampagne van Barack Obama, die wordt gekozen tot de eerste zwarte president van Amerika.   

Invloed

Bijna 50 jaar na zijn tragische dood is de invloed van Sam Cooke nog altijd merkbaar binnen de populaire muziek van vandaag de dag. Want onder aanvoering van hedendaagse sterren als Adele en Beyoncé ontfermt een nieuwe generatie van jonge soulartiesten zich over zijn nalatenschap. Ook zij hebben Sam’s prachtige stem en fantastisch schrijftalent ontdekt, een combinatie die gedurende al die jaren niets aan zeggingskracht heeft verloren. Dat maakt Sam Cooke tot één van de grootste en meest invloedrijkste soulzangers aller tijden.